Узакъ ёмюр жашауну бир амалы

Белгили россейли врачланы айтханларына кёре, адам кюлгенде, «насыпны гормонлары» уянадыла, шаугютлерини сексен тюрлюсю ишлеп башлайдыла, къаныны жюрюгени игиленеди, жюрегин бийлеп тургъан къайгъы кетеди. Бу затла илмуда да тохташдырылгъандыла. Къысхасы, жарыкълыкъ, кюлкю, оюн адамны ёмюрюн узайтады. Алай асламысында тиширыуланы.

Ма аллай оюмгъа келгендиле бизни алимле кёп жылланы ичинде бардырылгъан тинтиулеге кёре  он беш жылны жыйышдыргъандыла. Тинтиулерине тюрлю-тюрлю жыл санда болгъан къыркъ мингден аслам адамны къошхандыла.

Специалистле аланы къан басымларын, ауурлукъларын, ауругъанларын эмда башха шартланы дайым да тергеп тургъандыла. Психологла уа чамгъа, кюлкюге хунерликлерине къарагъандыла. «Арыгъан заманда сизни кюлдюрген тынчмыды?», «Кесигизни жарыкъ адамгъа санаймысыз?» Ма аллай эмда онла бла башха соруулагъа жууапла берирге тюшгенди тинтиулеге къошулгъанлагъа. Аланы халларыны юслеринден шартланы статистикле бирге келишдирип кюрешгендиле да, кюлкю терк къабыннган тиширыула азыракъ аугъанларын ачыкълагъандыла.

Кёлю бла кюлген адамны битеу сылтауладан да ёлюрге къоркъууу къыркъ сегиз процентге азаяды, жюрекден -жетмиш юч, жукъгъан аурууладан да -сексен юч процентге.

Кюлкю иммунитетни тунчукъдургъан «стресс» гормонланы алларын тыяды. Кертиди, чам эте билиу къан бла келген затды, алай аны айныуу тёгерекдеги болумгъа, жашау халлагъа кёре да болады.

-Абаданланы жюрек къыйынлыкъдан, къайгъыладан кюлюп къутулгъанларын кёрмеген сабийле артда кеслери да алай этмезликлери баямды,-дейди нейромедицинаны профессору Владимир Захаров. Ол дагъыда кюлкю эр кишилени бла тиширыуланы халларына башха-башха къатылгъанын да эслегенди. Къарыулу къауумда чамгъа хунерлик жукъгъан аурууладан ёлюрге къоркъууну жетмиш тёрт процентге азайтады. Алай рак, кеси-кесин ёлтюрюу, билмей тургъанлай хатагъа тюшюу, ёпке ауруу дегенча палахладан а жарыкъ адамла да къутулалмайдыла.

Нек? Аны алимле шарт айталмайдыла, алай тюрлю- тюрлю сылтауланы келтиредиле. Аладан бири - эр кишиле абадан бола баргъанлары бла чам эте билген хунерликлерин тас этедиле.

Белгили америкалы алим Норман Казинсге кюлгени аркъа сюекни ауруп ачыгъанын селейтирге болушханды. Комедиялагъа бла адамланы эрикгенлерин кетериучю масхара программалагъа къарай кетип, ол ала анга дарманладан эсе иги болушханларын, аладан сора ол тынч жукълагъанын ангылагъанды. Андан сора кюлкюню кесини багъыу амалларына къошханды. Материал ара асламлы информация агентстволадан алынып хазырланнганды.

Поделиться: