Маданият

Баргъаны. Аллы 11 сентябрьде чыкъгъанды

"Бекмырзала - Къайсынла" деген жырда Айдаболланы Жабону юйюне къонакъла келедиле. Ала юч кюн бла юч кече кьонакъбайда турадыла. Тёртюнчю кюн а алагъа хапар соруп, къарындашла:

Мал керек болса, кеси элибизде табайыкъ.

Жесир керек болса, узакъ эллеге барайыкь, -

 Жаболаны Ализаде Къабарты-Малкъар къырал университетни коммунально-къурулуш колледжинде социальный психологиядан устаз болуп ишлегенли иги кесек заман озгъанды. Алгъаракълада уа анга  дагъыда библиотекачылыкъны буюргъандыла.

- Юйден ачлай чыкъма. Холодильникде эки жумуртха барды да, аланы биширип аша. Тамбла да Аллах бизни къуру къоймаз, - деди Марина къызы Люазагъа, юйден чыгъа. Люаза тургъанлай окъуна кюзгюге къарады. Жаратмады кёргенин. Атасы Мурат юйюрюн къоюп кетгенли, анасы бла къызы къууанч не болгъанын унутханчадыла.

1925 жылда Владикавказда бардырылгъан  Шимал  Кавказны халкъларыны биринчи миллет спартакиадаларына Къабарты-Малкъарны, Осетияны, Ингушетияны, Чеченни спортчулары къатышхандыла. Бу даражалы эришиуледе Къабарты-Малкъарны спортчулары битеу команда эсепде биринчи жерни алгъандыла. Ол хорламгъа уллу юлюш къошханладан бири Рахайланы Якуб болгъанды. Бу жигит таулу жашны юсюнден талай жыл мындан алгъа Эфендиланы Эрменбий жазгъан эди. Аны очеркин басмагъа хазырлап, бюгюннгю номерибизде беребиз.

Миллетни кёлден чыгъармачылыгъы кесинде халкъны жашауун, иги муратларын жыйышдыргъанды. Кесини ата-бабаларыны чыгьармачылыгъын билмеген, халкъыны тарыхын да билмейди. Бек да магъаналы жерни фольклор, бир ауукъ заманны кеслерини жазмалары болмагъан халкъланы маданият жашауларында алады.

Жетген къызла бла жашла кимни къачан къатын аллыгъын, эрге барлыгъын билир ючюн, бир юйге жыйылып «Бийче къол» оюнну бардыргъандыла.
Ала араларындан бир къызны айыргъандыла.

Таулула сютден кёп ашарыкъла хазырлагъандыла. Ол санда жау, бишлакъ, айран. Аланы да кёп тюрлюлери болады. Сёз ючюн, жууурт айран, гыбыт айран, айран бишлакъ, къош бишлакъ эм башхала.

1957 жылда Ата журтха къайтхан биринчи айлада таулула юй болумларын тап этерге артыкъ эс бурсала да, халкъны сезимин, ёхтемлигин кётюрген миллет театрыбызны жангыдан ачылырын сакълагъандыла. Сахна искусствобузгъа биринчи эс буруп, аны къайгъысын кёргенле Фрунзе шахарда опера театрны администратору болуп тургъан назмучу, драматург Боташланы Исса бла режиссёр, Къыргъызстанда Ыссык-Кёл область драмтеарны директору болуп ишлеген артист Атайланы Магомет эдиле. Аллай эсли адамларыбыз, таулу интеллигенция театр искусствобузну, саулай да культурабызны жангыдан аягъы  юсюне салыуну баш борчларына санагъандыла. Кёчгюнчюлюкден къайтхан артистле бирге жыйылып, малкъар сахнабызны жангыдан жарытхандыла, миллет труппабызны ишин къайтып къурагъандыла.

Махмут Аскерден тёрт жылгъа таматады. Орамда сабийлени барындан да жыл саны бла абаданды. Ойнаргъа жыйылгъанлагъа ол оноу этеди

Марзиятны кичи жашы Шамиль бир да къаугъалыды. Тюз жерде абыныр. Ол туугъанлы бери да асыры чырмыкълагъа тюшюучю болгъандан, ол больницадады деп сёлешгенлеринде, къайгъы алса да, сейир а этмеди Марзият: