Маданият

Унутур эсенг да, къалай унутхун – мында таудан чыкъгъан кюн анда, сюргюнде, тёнгереп келе эди да тангда, ол къызыл топну суратын этерге бояу тапмай къыйналгъанынг дуния кертилигин унутдура эди. Тауланы ишлерге сюе эдинг, сора кюнню. Унутхунчу… Ол кезиуде къайдан табарыкъ эдинг бояу? Кюлде, юзмезде ишлегенинге акъ чыранла орнатып, гара суула бардырып, башларында кюнню тохтатып, къушла учуруп, жан салыргъа уа къолунгдан келмей эди. Къоншу къызчыкъ Айгюль, сени этгенлеринге къарап туруп:

Къабарты-Малкъарны къырал телевидениясы 68 жыл мындан алгъа ишлеп башлагъанды. Ол къалай къуралгъаныны, аны айныу жолуну юсюнден фильм жарашдырыла турады.

хапар

Отоуда тагъылгъанлыкъгъа, кюзгю дуниядан хапарлыды. Ол не къадар затны эсинде тутады деп, сейир этесе сен. Анга къарайса да, башынг чал бола баргъанын унутуп, чыбыкъ атын босагъагъа таяндырып, чартлап юйге кирген гитче жашчыкъны кёресе. Сора… анангы жилягъан бетин.

Нек кёрген эдинг ол кюн аны?! Жюрегинге бла бу кюзгюге тюйрелип къалгъанды да, энди ол сени кёзюнгден кетмейди. Артда кёп жылланы ичинде, ананг кюле турса да, сен аны жилягъан бетин кёрюп турдунг. Башха тюрлю эсинге тюшюралмайса.

Ахматланы Джамалны къызы Карова Танзиля аты алыкъа артыкъ белгили болмагъан, алай аламат жазыу сезими болгъан жаш жазыучуларыбыздан бириди. 

Эртте-эртте тенгиз жагъаны узунлугъуна созулгъан бир уллу къырал болгъанды. Аны байлыгъыны, халкъыны къолайлыгъыны да юсюнден хапар битеу дуниягъа эшитилгенди. Ол къыралда харипге жаланда аны патчахы саналгъанды:  жашлары туугъанлай ёлгендиле. Патчах къартдан-къарт бола баргъанды, орунуна къояр адамы уа болмагъанды.

Хар жетишимли эр кишини къатында анга кюч-къарыу брген тиширыу болгъанды деген сёз жюрюйдю орус халкъда. Къулийланы Элизат, КъМР-ни сыйлы артисткасы, кесини жашауун закий Къайсын бла байлагъан, анга керти нёгер болгъан тиширыуду. Поэтни къыйын кюнюнде таянчагъы, сёз нёгери, музасы.

Бу материалны автору Толгъурланы Бекмырзады. Бизни окъуучуларыбыз аны хатын уста биледиле, бюгюнлюкде сыйлы къарындашыбыз арабызда болмагъанлыкъгъа, ол жазгъан къыйматла сакъланнганлай турадыла.  Алада уа кёп хайырлы зат барды, аны бу жаны бла ишлери къайсы бири да халкъ усталыкъны шарт кюзгюсючады. 

Алай эте жыл озду.  Мырзабек Малкъардан Чегемге бара, сюйгени бла жолугъа, ариу хапарла айта тургъанды.  Къыркъарны ариу кюнлеринден биринде Мариям бла кёп хапар айтып, экинчи ыйыкъда келип, алып кетеригин билдиреди.  Къыз да ыразы болгъанын айтады.

Кёп жылла мындан алда бир огъурлу акъсакъалдан эшитген хапарымы айтайым. Аты Мырзабек эди. Ол заманда анга токъсан сегиз жыл бола эди. Бизде къурулуш организациябызда къалауур болуп ишлей эди, аты бла келиучю эди ишге. Аты уа аллай бир сейирлик зат, ангылагъан этгенча, иесини хар айтханын эте эди. Кишен салмай эди, байлагъан да этмегенди. «Былайда тур» - деп кетсе, турур эди жеринден тепмей.

Кёп болмай Къабарты-Малкъар къырал университетни ректоруну къуллугъун толтургъан Юрий Альтудов  коллегалары -  Элбрусда илму комплексни таматасы Чеченланы Борис, университетде  малкъар маданият араны таматасы Бейтуугъанланы Исмайыл,  жаш тёлю, юйретиу эм социал сорууланы жаны бла проректор  Беслан Назранов  бла бирге