Билим

Къайсы бирибизни да школда окъугъан заманыбыздан жаланда дерс бергенлери бла угъай, кеслерини ариу, сёлешген ауазларыны бир башхалагъа ушамагъан энчиликлери бла да эсибизге, жюрегибизге тюйрелип къалгъан  устазларыбыз бардыла. Биз аланы жаланда быйылча,  Устазны бла насийхатчыны жылы белгиленнгендеча угъай, дайым да эсибизге тюшюребиз. Эсибизде, ол узакъ, сабий жылларыбызгъа къайта, ол кезиуню тансыкълайбыз.

Сабийле школгъа барыргъа алай кёп заман къалмагъанды. Аланы араларында энчи эс  биринчи классха тебирегенлеге бёлюрчады. Нек дегенде, аланы жашауларында жангы кезиу башланады. Ары дери юйреннген жашаулары толусунлай тюрленирикди. Кесигиз билгенден, аллай уллу тюрлениулеге уа уллу адамла окъуна тынч юйреналмайдыла. Аны себепли, ол жангы коллектив бла тынч келиширча, буюкъмай жюрютюрча кесин ушакъла бардырыргъа, кёп затны ангылатыргъа тийишлиди. Окъуй бла жаза билиуню магъанасы да уллуду. Алай сабийни жюрек тынчлыгъы, психикасы бла байламлы кезиуню жибермезге керекди.

Къабарты-Малкъар къырал университетни юч студент къаууму «СКФО-ну социал-экономика айныуу-2023» кейс-чемпионатда жетишимли болгъандыла. Ол а Шимал-Кавказ федерал университетни эмда «Кавказ. РФ» корпорацияны башламчылыкълары бла бардырылгъанды.

«Билим бериу» миллет проектни «Сабийликни навигаторлары» деген Битеуроссей проектини чеклеринде Нальчикни отуз экинчи номерли битеулю билим берген мектебинде биринчи сентябрьден башлап директорну юйретиу эмда сабий жамауат биригиуле бла байламлыкъны бардырыу жаны бла кенгешчилери ишлеп тебирерикдиле.

Белгилисича, арт кезиуде республикабызда жангы мектеплени неда алагъа къошакъ халдагъы мекямланы ишлеу андан ары бардырылады. Бу жаны бла Нальчикде да иш бюгюнлюкде къыстау барады.

Бизни халкъыбызгъа окъуу, билим алыу бек сыйлы затла болгъандыла не заманда да. Алда ол затха иги эс бёлгенле да акъыллы адамларыбыз эдиле. Асламысында дуния кёрюп къайтхан хажиле. Артда, Совет власть келгенде, къарангылыкъны кетериу жаны бла иги да кёп иш этилгенди къыралда, бютюнда бизнича гитче адам санлы халкълагъа аталып. Жыйырма бла беш минг билими болгъан адам, уллу шахарладан къыралны узакъ жерлерине барып, жарыкъландырыу ишни бардыргъандыла. Элледе ликбез курсла, изба-читальня деп, китапханала ачылгъандыла.

Бу кюнледе Чечен республикада Россейни МЧС-ини «Къоркъуусузлукъну школасы» деген проектини чеклеринде онбир-оналты жыллары толгъан сабийлени араларында регионла аралы эришиуле озгъандыла. Алагъа уа СКФО-ну субъектлеринден жети къауум къатышханды.

Тиширыуланы асламысында гуманитар усталыкъгъа жюреклери тартады. Бызынгыда ёсген  Аттоланы Хасымны къызы –Холамханланы Юля уа математиканы сайлагъанды.

- Шёндюгю тёюню окъутууда  къаллай  чырмаула тюбейдиле?

- Сёз ючюн, мындан  оналты-жыйырма жыл алгъа дерследе сабийле бла мен  айыргъан  задачаланы бусагъатда айыралмайбыз. Телевидениядан сора да, компьютерле, тюрлю-тюрлю гаджетле, телефонла керексиз оюнла, журналла  ёсе келген сабийни  мыйысында  асыры кёп жерни алып, керекли  информациягъа, билимге уа жер  аз къалгъанча кёрюнеди.

Алгъаракъда Къулийланы Къайсын атлы Малкъар къырал драма театрда школчула назму айтып эришген эдиле. Ол а «Ана тилим – жаным-тиним, мени  дуниям» деген фестиваль-эришиуню чеклеринде озгъанды. Анга бу жол эллерибизден бла шахарларыбыздан онтёрт жаш бла къыз къатышхандыла. Конкурс а Созайланы Ахматны чыгъармачылыгъына аталгъанды.