«Бизде билим алгъанла ишсиз къалмайдыла»

«Заман» газетде бизни республикада билим берген махкемелени юслеринден терк-терк жазыла турады. Аладан бири  Маданиятны эм Искусстволаны колледжиди.  Бу учреждение искусстволаны Шимал-Кавказ институтуна киреди. 2014 жылда институтну директору  Рахайланы Анатолий мында Искусстволаны школун да къурагъан эди.

Алай бла, фахмулу сабийле гитчеликлеринден башлап, усталыкъгъа атламла этедиле. Алгъа школну жетишимли бошап, колледжге киредиле, ызы бла  институтда бийик билим аладыла. Ишни былай къуралгъаны тюз болгъанын заман кёргюзтгенди: бир выпускник да ишсиз къалмайды, аны къой да, студент жылларында окъуна ала жерлерин табадыла. Бюгюн «Заман» газетни къонагъы Маданиятны эм искусстволаны колледжини директору, профессор, КъМР-ни маданиятыны сыйлы ишчиси Валерий Хабалович Шарибовду. 

- Бусагъатда колледжде ненча устаз ишлейди? 

- Битеу да жетмиш адам болабыз. Алай ала барысы да жаланда колледжни ишчилери тюйюлдюле. Музыкагъа юйретир ючюн адам кеси керти уста болургъа керекди. Аны ючюн  башха жерледе ишлеген белгили адамланы да жарым ставкагъа ишге алабыз. Сёз ючюн, Моттайланы Тимур филармонияны солистиди, колледжде уа кларнетден  устазды.

Сёзсюз, кючлю устазларыбыз болгъаны ючюн, бери окъуугъа кирирге сюйгенле кёпдюле, конкурсларыбыз уллудула. Мекямыбыз да шахарны ортасындады, общежитибиз да барды. Бусагъатда бизде окъугъанланы саны эки жюз бла эллиге жетгенди.

Колледжни айныууна кёп устазла къыйын салгъандыла, аланы санында бу окъуу юйню биринчи директору Муса Хабалович Хасановну энчи белгилерге сюеме.

- Музыкант болгъан,  космонавт болгъанча, манга бир къыйын ишча кёрюнеди.  Ол алаймыды?

- Ол кертиси бла да сейирди. Фахмулу сабий кёрюнюп къалады, алай андан чынтты музыкант къалай этерге боллукъду? Уста кюнден-кюннге анга билгенин юйретеди. Бизде сау классны аллында бермейсе дерс. Бир устаз жаланда бир окъуучуну юйретеди. Бетден-бетге. Сёз ючюн, Малкъарланы Мурат мени сохтамды, ол бюгюнлюкде Россейде белгили музыкантды, бек ёхтемленеме  аллай устаны ёсдюралгъаныма.

Бизде билим алгъанла халкъла аралы, битеуроссей эм регионлу эришиуледе алчы жерлеге чыгъадыла. Ишсиз бир выпускнигибиз да жокъду! Аны къой, студент жылларында окъуна ишлеп башлайдыла.

- Къаллай усталыкъла бардыла бусагъатда колледжде? 

- Фортепиано, духовой инструментле, миллет музыка инструментле, хор, дизайн, библиотекачыланы да хазырлайбыз. Алай, башында айтханымча, бизге асламысында кесибизни Искусстволаны школундан эм башха музыка школланы бошагъанла окъуугъа киредиле.

- Музыка кадет корпусну  юсюнден да айтсагъыз эди? 

- Бери жашчыкъланы тёртюнчю классдан сора алабыз, ала, музыка билим алгъандан сора да, толусунлай бизде жашайдыла. Ашлары – столовада, жашагъанлары – общежитде. Юйлерине солуу кюннге барадыла. Бизде окъугъан кезиулеринде музыкантлача ишлеп башлайдыла. Аны бла бирге кадетле адеп, тизгин не зат болгъанларын билген сабийледиле.

- Бусагъатда, совет жылладача,  специалистлени керекли жерлеге ишлерге жиберген тёре бармыды? Сёз ючюн, бир уллу тау эл Огъары Малкъарда сабийлени миллет тепсеулеге юйренирге онглары жокъду.

- Угъай, окъуудан сора  керекли жерлеге ишчилени жиберген тёре жокъду бусагъатда. Ол жанына биз оноу эталлыкъ тюйюлбюз, анга къырал къуллукъчула къараргъа  керекдиле.

- Сизде контракт халда окъутуу бла  болум къалайды?

- Быйыл къыркъ сегиз адамны бюджетде, онусун а контракт халда окъургъа алгъанбыз.  Алай контракт жерлеге да конкурс уллуду. Жерлени санын да бизге министерство белгилейди.

- Сиз музыкантланы жаланда бизни республикагъа угъай, битеу да Россейге хазырлайсыз дерге боллукъ болур? 

- Ол кертиси бла да алайды. Мариинский театрда дирижёр Гурген Петросян, белгили композитор Мурат Кабардоков  да бизде окъугъандыла. Бусагъатда Россейни Композиторларыны биригиуюне кирген Малкъондуланы Ахмат да бизде билим алгъанды: Саратовда консерваториягъа дери Нальчикде колледжни бошагъанды.

- Валерий Хабалович, устазлыкънымы сюесиз огъесе сахна кесине тартханлаймы турамыды?

- Эллижыллыгъымда  ахыр юбилей концертими бергенме, толусунлай устазлыкъгъа кёчгенме. Алай концертлеге энтта да къатышама, баяным кабинетимдеди. 

Устазлыкъ ишни юсюнден айтханда,  кесим энчи методика къурагъанма, битеу да Россейде мастер-классла береме. Мени акъылыма кёре, хар музыкант белгили чыгъармаланы кеси къалай ангылагъанын кёргюзте билирге керекди.