Къышха жарарыкъ къатыкъла

 Юйде хазырланнган аш-азыкъла, сатылып алыннганладан эсе, татыулу болгъанлары хакъды. Артыкъ да ала къышда татыулу кёрюнюучюдюле. Аны бла байламлы хант къангаларыбызгъа салыучу ашарыкъланы къалай хазырлагъа боллугъуну юсюнден ара газетледе басмаланнган билдириулени басмалайбыз.

 Ассорти

Эки килограмм помидорну жукъа кесекчикле этип  туурагъыз, жарым килограмм нашаны да алай кесигиз, жарым килограмм татлы чибижини уллу тешикли къыргъыч бла ууакъ этигиз, жарым килограмм соханны, жарты тогъайла этип туурагъыз, жарым килограмм быхыны уллу тешикли къыргъычдан ётдюрюгюз.

Аланы барысын да уллу кастрюльге салыгъыз, юслерине бир стакан битим жау къуюгъуз, стакан бал туз эм уллу  къашыкъ бла бир хант туз себигиз, иги къатышдырыгъыз, адырны отну юсюне салыгъыз, къайнап башлагъандан сора отну юсюнде он минутну турургъа къоюгъуз. Отдан алгъандан сора, уллу  къашыкъ бла бир сирке сууну  эссенциясын  къуюп, къатышдырыгъыз, иссилей банкалагъа къуюгъуз, башларын къаты жабыгъыз, аланы бир бирге жууукъ салып, юслерине жылы затны жайып, иги къыстырып, турмагъа къоюгъуз. 

Чюгюндюр салат

Эки килограмм помидорну, бир килограмм татлы чибижини, бир килограмм быхыны, 0,7 килограмм чюгюндюрню эм бир килограмм соханны мясорубка бла тартыгъыз. Аланы къатышдырып, юслерине кесигиз тап кёрген тенгли бир хант туз себигиз эм 1,5 сагъат тенгли бир заманны ичинде отну юсюнде, адырны башын жабып биширигиз. Ол заман бошалырдан 15 минут алгъа, ары эки стакан битим жауну къуюгъуз. Андан сора уа иссилей банкалагъа къуюгъуз эм башларын хауа кирмезча къаты жабыгъыз.

 Аджика

Юч килограмм помидорну, жарым килограмм татлы чибижини, жарым килограмм соханны, 200 грамм сарымсахны, жарым килограмм алманы, жарым килограмм быхыны, орта ёлчемли бир кючлю чибижини мясорубкадан ётдюрюгюз. Аланы юслерине уллу   къашыкъны ёрге къалап бир хант тузну къуюгъуз, дагъыда жарым стакан бал тузну, жарым литр битим жауну къошугъуз. Отну юсюне салып, юч сагъатны ичинде биширигиз, андан сора банкалагъа къуюгъуз эм башларын къаты жабыгъыз.

Шорпагъа тахта кёгетледен жарашдырылгъан къошакъ

Сегиз жюз грамм быхыны, петрушканы бир тамырын, сельдерейни тамырыны бир кесегин, эки татлы чибижини, юч-тёрт къызыл помидорну, орта ёлчемли бир кабачокну, юч-тёрт соханны ууакъ туурагъыз. Хар кёгетни кеслерин башха-башха, исси сууну ичинде ючюшер минутну тутуп жумушатыгъыз. Андан сора уа аланы уллу болмагъан банкаланы ичлерине къат-къат этип, къаты басып салыгъыз. Ары дери уа банкаланы хар бирини тюбюне жарым чай къашыкъ уксусну, бир чай къашыкъ хант тузну, юч -тёрт тиш сарымсахны эзип салыгъыз.

Банкалагъа, баш ызлыкъларына жетдирип, ол кёгетле жибитилип тургъан къайнар суудан къуюгъуз. Аланы башларын жабып, 30 минутну ичинде къайнатхан этигиз, андан сора уа банкаланы башларын къаты жабыгъыз.

  Икра

Кабачокладан алты килограммны ууакъ туурагъыз, духовкагъа салып неда табада чёплеу жауну ичинде къуууругъуз. Эки килограмм помидорну, жарым килограмм быхыны, аллай бир да соханны ууакъ туурагъыз. Аланы барысын да мясорубкадан ётдюрюгюз, жарым литр чёплеу жау, уллу  къашыкъ хант туз,  уллу  къашыкъ бал туз, бир чай къашыкъ тартылгъан къара чибижи эм беш бюртюк ариу ийисли чибижи къошугъуз. Жарашдырылгъанны, саулай да бир уллу адыргъа салып, отну юсюнде 30 минутну ичинде тутугъуз, уллу болмагъан банкалагъа салып, отуз минутну ичинде къайнатхан этигиз, башларын бегитип, артда юслерине жылы жабыу жабыгъыз

Баклажанла

Бу ашарыкъны жарашдырыр ючюн, юч килограмм быхыны, къыргъычха ышып, ууакъ этигиз, жарым килограмм сарымсахны, эки килограмм къызаргъан помидорну, 1,5 килограмм татлы чибижини, бир хобустаны эм бир кючлю чибижини мясорубкадан ётдюрюгюз. Аланы юслерине хант тузну кёп атыгъыз да, къатышдырыгъыз.

Жети килограмм баклажанны, суугъа салып, онбеш минутну ичинде биширигиз эм терк окъуна сууукъ суугъа салып сууутугъуз. Андан чыгъарып, уллу адыргъа салып, юслерине ауур затны орнатып, бир кечени турургъа къоюгъуз. Экинчи кюн а, хар баклажанны жырып, ичине жарашдырылгъан фршдан  салыгъыз,  аланы кетермесегиз да боллукъду, алай урлукъланы сюймеген адам аланы кетерирге боллукъду, уллу челекге неда кастрюльге кёчюрюп, башларындан ауур зат бла басдырыгъыз да, суулары чыгъып бошалгъынчы, турургъа къоюгъуз. Баклажанланы жылы жерде эки кюн тутугъуз, андан сора уа банкалагъа салыгъыз, полиэтилен башла бла жабыгъыз, сууукъ жерде сакълагъыз.

Баклажандан дагъыда жарым фабрикатла этерге боллукъду. Аланы сууда биширигиз. Уллу болмагъан банкаланы тюплерине исси сууда жибитилген помидорладан эм татлы чибижиледен экишерин салыгъыз, андан ёргелерин хазыр этилген баклажанла бла толтуругъуз. Андан сора уа банкаланы къайнай тургъан сууда эки сагъат тутугъуз эм башларын къаты бегитигиз.

Бу жарым фабрикатны къышда, ууакъ туурап неда мясорубкадан ётдюрюп, жауда къууурулгъан соханны къошуп, отда къыздырып неда суукълай ашаргъа да боллукъду.

Кюшлю фарш бла баклажанла

Бир челек баклажанны, эки сантиметр къалынлыкълары болгъан къалакъ кесекле этип кесигиз, юслерине хант туз себип, жыйырма минут турургъа къоюгъуз. Андан сора уа аланы табада чёплеу жауну ичинде эки жанларын да къууураракъ этигиз. Ызы бла быллай фаршны жарашдырыгъыз: онбеш татлы чибижини, бир кюшлю чибижини, шорпа къуюлуучу табакъ бла бир сарымсахны мясорубка бла тартыгъыз, алагъа уксус эссенциядан эки стаканны къошугъуз да, къатышдырыгъыз. Фаршха хант туз атмагъыз! Уллу болмагъан банкалагъа баклажан кесеклени бла фаршны къат-къат этип, иги басып жыйыгъыз, башларын банка башла бла жабып, къыркъ минутну ичинде  сууда къайнатхан этигиз, андан сора уа банка башланы къаты бегитигиз. Андан сора банкаланы бир бирге жууукъ къысып, юслерин къалын жабыу бла жабыгъыз.

 Татлы чибижи

Этли ууакъ татлы чибижилени сапчыкъларын эм ичинде урлукъларын кетеригиз, сюзгючге жыйып, къайнар сууну ичине сугъуп, бир минутну тутугъуз. Андан сора аланы бирлитрлик банкалагъа салыгъыз, хар банкагъа бир чай къашыкъ бал туз, чай къашыкъны юч юлюшюнден бири тенгли лимон кислота, бир кесекчик гвоздика, эки бюртюк ариу ийисли чибижи эм бир ненча бюртюк къара чибижи, сельдерейни чапыракъларындан  эм бутакъларындан туурап, къайнай тургъан тузлукъ (бир литр суугъа бир столова къашыкъ хант туз) къуюп, топпа-толу этигиз,  сора  сууда къайната    турмай, башын къаты жабыгъыз. Банкаланы баш тёбен айландырып, сюеп, «тонну» тюбюнде орнатыгъыз.

Къышха чибижи къатыкъ

Орталыкъ ёлчемли чибижилени жуууп, сапчыкъларындан эм урлукъларындан ариулап, тузлуракъ сууну ичинде беш минутну тутугъуз, андан сора сууукъ суу бла чайкъагъыз, сюзгючге салып, сууларын саркъыргъа къоюгъуз. Андан сора уа чибижилени бирлерин башхасыны ичине сугъуп, банкалагъа жыйыгъыз, юслерине томат сокну неда тузлуракъ сууну  къуюп толтуругъуз. Ючлитрлик банкаланы къайнай тургъан сууда бир сагъатны тутуп, таза этигиз. Былай жарашдырылгъан чибижини къышда фарш, салат, икра, шорпа этип хайырланыргъа боллукъду.

Поделиться: