«Адамда таза ниетлиликни, кертичиликни багъалайма»

Элбрус районда фахмулу сабийле кёпдюле. Аллахдан келген белгини заманында эслеп, аны айнытыр ючюн а кючлерин аямай кюрешген аталагъа бла аналагъа ыспас этерчады. Огъары Бахсанда жашагъан Жаппуланы Асланны бла Владленаны юйюрлери ма аллайды. Ала юч сабий ёсдюредиле. Аланы не жаны бла да айнытыр ючюн, болгъан ишлерин къоюп, ыйыкъгъа бир кере Нальчикде «RT models»  модельле школуна  жюрютедиле. Владлена (Лада) кеси да не жаны бла да фахмулу, хар ишге къолу жарашхан тигиучюдю,  жырчыды, устазды. Аны  бла Темуккуланы Асият тюбешип, ушакъ бардыргъанды.

– Лада, таулу юйюрге къалай тюшгенсе?

– Аслан бла Интернетде танышханбыз. Арада эки жылны сёз жюрютюп, бир бирибизни ангылап, юйюр къураргъа келишген эдик. Манга онсегиз жыл бола эди. Батыр заманым, хар неге да базыннган. Юйюрюнде оюмун билдирип, башха миллетли болгъанымы да ангылатып, эркинлик алгъандан сора, Аслан мени алай келтиргенди. Ол  жюрегими жырыды! 

Къайын атам бла анам Жаппуланы Дахир бла Фатима бек ариу кёргендиле. Келирден алгъа къоркъгъанымдан  тюк  да къалмагъан эди. Ол кюн окъуна ислам диннге кёчдюм. Некях этип, келин болдум. Аз-аздан юйюрню къалай жюрютюрге кереклисине, жууукълагъа, ахлулагъа да намыс берирге юйретгендиле. Атам бла анам да  бери келип,  жангы юйюрюм бла таныш болгъанларындан сора  ырахат болгъан эдиле. Адам жюреги бла сюйсе, анга сюймеклик жууабын табады. Мен кесими насыплы тиширыугъа  санайма. 

– Фахмунг а къалай ачылгъанды? 

– Анам тигиучю, атам да суратчыды. Хунер аладан кёчген болур. Мен да тигерге юйретген колледжни бошагъанма. Мында биринчи сегиз жылны юйюр жумушла бла булжугъанма. Сора сабийле да бираз ёсгенлеринден сора, усталыгъым кесин таныта башлагъанды.  Алгъа конфетлени саугъаланы чулгъагъан къагъытла бла тышлап кёреме. Тюрсюнлю къаты къагъытдан,  гюлле этип, аланы  жабышдырып, кесибизни тюкенибизде сатып башлагъан эдим. 

Ызы бла, эсигизде эсе, уллу гюлню ичинде, кечеги чыракъ жанарча этгенме. Кесими ол кезиуде Инстаграмым болгъаны себепли, хар къол ишими суратын  ары салгъанма.  Аланы кёрюп,  кёпле заказла этип, бош заманым къалмай ишлегенме. 

– Бюгюнлюкде сен кийимле бичесе, аны уа къалай башлагъанса?

– Бир жол алыучуларымдан бири, сабийни ёрге жанына накъышла  салдырыргъа келеди. Ала бла ушакъ эте, къызчыгъы  Нальчикде модельле хазырлагъан «RT models» школгъа жюрюгенин айтыды. Мен да Аслан бла къызчыкъларыбызны ары  берирге оноулашабыз.  Сабийлеге санларын тюз тутаргъа, ариу атларгъа, актёр усталыкъгъа, шатык, кесгин сёлеше билирге да юйретгендиле. Тюрлю-тюрлю темалагъа жоралап, сурат алыу жаны бла да  мастер-классла бардыргъандыла. 

Мен а, ол кезиуде тиге башлагъаным себепли, сабийлерим кесим тикген кийимле бла сурат алдырсала сюйгенме. Теманы кёрмючден бир ыйыкъ алгъа билдире эдиле. Ол ыйыкъны ичинде, къазауат этип, экисине да кийимле тигип болгъанма. Ма ол модагъа биринчи атламларым болгъанды. 

– Энчи белгинг болгъанын билеме LADASWEET  деп.  Бу сёзню магъанасы неди?

–  Лада атымы къысха тюрлюсюдю. SWEET  деген  а ингилиз тилден «татлы», «аламат»,  «сейирлик» деп кёчюрюледи. Мен биринчи конфетле бла ишлеп башлагъанымда, «татлы»  деген сёзню тап кёргенме атыма къошаргъа. Артда, тигиуге кёчгенимде да, бу сёз кёп магъаналы болгъаны себепли, тюрлендирмей, алайлай къойгъанма. Бусагъатда кесим тикген кийимлеге, бохчалагъа да бу белгини салама. 

– Биринчи  кёрмючюнг  а къайда болгъанды?

– «Шато Эркен»  арада сабийлени чыгъышлары болгъан эди. Мен анда, кёп аналача,  сахнагъа чыгъарыкъланы кийиндирип ашырып тургъанма. Андан къарап,  залдагъы модельерлени кёрюп, бек сукълана эдим. Сора бир ауукъ замандан  «RT models»  школну таматасы Розанна Тличежеваны башчылыгъы бла Нальчикде «RT Fаshion day» деген проектге къатышама. Ма андан бери, кюз артындан башлап, Москвада, Владикавказда, дагъыда къыралыбызны бир ненча шахарында бардырылгъан кёрмючлеге къатышыргъа чакъыргъандыла. 

Манга ол уллу жетишимди. Кёрмючледе мен тикген кийим сатылса, аны орунуна башхасын тигип жангыртама.  Европалы кийимледиле тикгенлерим. Алай  жашагъан жерибизни, миллет энчиликлерибизни уа унутмайма. Сёз ючюн,  башхала  сабийлени билеклерин, бутларын жалан этип чыгъара эселе сахнагъа, мен алай эталмайма.  Къысха заманда биягъы Москвада боллукъ уллу кёрмючге хазырлана турама. 

–  Къалай жетишесе бу къадар ишни бирден бардырыргъа?

– Айтханымча, къайынларым иги адамладыла.  Къайын анам, кеси да элни администрациясында ишлегени себепли, тиширыуну къаллай жюгю болгъанын ангылайды. Хар ким юйде эталгъан жумушуна къарайды. Ма алай бла сюйген ишиме да заман табама. Заказлагъа кёре кийимле  да тигеме. 

Алгъаракълада  уа  ашханаланы къабыргъаларында тауларыбызны суратларын ишлерге чакъыргъан эдиле. Ол сынамны кесим да  жаратханма, бек ариу болгъанды. Сора «Панорама» кафени уа тепсилеринде  тауларыбызны тёппелерин суратлагъанма. Аланы акрил бояу бла ишлеп, ол къуругъандан сора уа, лак сюртгенбиз. Андан бери ненча жыл озду, алай ол тепсиле уа жангылай турадыла, ариу сакъланнгандыла.  Нальчикде да быллай ишге чакъырып турадыла да, кёрейик, заман табалсам.  Тырныауузгъа келип, сабийлени окъутургъа да жетишеме. 

– Сабийле бла тюбешиулерингде къаллай дерсле бардырасыз, неге юйретесе?

– Ташлада, юс кийимледе, бёркледе, адырлада да энчи бояула бла жазыу этерге, сурат ишлерге юйренедиле сабийле.  Къоллары бла салгъан накъышлы кийимлени да бек жаратадыла.  Сора, инжиле бла ишлерге, гюлле этерге, плакатлада суратла ишлерге, гинжиле эшерге да юйретеме. 

– Бир-бир суратларынгда, къызчыкъларынгдан сора да, жашчыгъынг, баш иенг да бардыла. Ала да юйюр сурат алыугъамы къатышхандыла? 

– Хау. Аслан да бизни бла бирге таулада, ёзенледе да аллай сыфатлы сурат кёрмючлеге къатышханды.  Быйылдан башлап  Тамирланны да элтебиз модельлени школуна. Бек жаратадыла. Сора хар жылдан билимибизни ёсдюргенлей, жангы затлагъа юйреннгенлей турабыз. Эрикмейбиз. Асланнга уа ыразылыгъымы билдирирге сюеме не жаны бла да манга билеклик этип, кёллендирип, тамблагъы кюнюме ийнандыргъаны ючюн. Кесини ишинден тышында да, сабийлени хар кереклилерине мени апчытмай, жанымда болгъанына сау бол дейме. Тиширыугъа ол бек уллу насыпды. 

– Адамлада нени жаратаса?

– Адамлыкъны, кертичиликни, тюз ниетлиликни.

– Жаш аналагъа не айталлыкъса?

– Сабийлеригизге заманыгъызны къызгъанмай, аланы фахмуларын эслеп, айнытыргъа кюрешигиз. «Сени этер ишинг болмай айланаса!», – дерикле да табылырла,  алай сиз балагъызны  гитчелигинден айнытсагъыз, ёсе баргъаны сайын анга тынчыракъ боллукъду  сюйген иши бла кюреширге.  Адам сюйген, жаратхан иши бла кюрешсе уа,  аны кёлю жарыкъ болады. Ол арымайды. 

Сабийлерим артда да модель иш бла кюреширге кёлленипдиле. Ким биледи, алыкъа  оюмларын алышыргъа да болурла, алай  нени сайласала да, биз, аталары бла аналары, жанларында табылырбыз, деп ышанама.