Жангы араланы ахшы онглары

 Бизни республикада «Шёндюгюлю мектеп» федерал проектни чеклеринде «Доброшкола» бёлюмле ачыла барадыла. Эсигизге салайыкъ,  Россейде «Билим бериу» миллет проектни мурдорунда «Доброшкола» федерал проект 2019 жылда къуралгъанды. Ол саулукълары  эмда айныулары бла байламлы энчиликлери болгъан сабийлеге мектепде бирси жашчыкъла, къызчыкъла бла бирге окъургъа, къол хунерге тюшюнюрге да коррекциялы  эмда тёрели битеулю билим берген школлагъа бла садиклеге деп жарашдырылгъанды.

«Доброшколаланы» ачылыулары уа саулукълары эмда айныулары бла байламлы энчиликлери болгъанла жюрюрча «Технология» предметден дерсле бардырыргъа мастерской; педагог-психолог, дефетолог эмда логопед устазла сабийле бла ишлерча отоу; ОВЗ-лары болгъанлагъа игилендирилген эмда къошакъ билим берирча кабинетле къуралырларына себеплик этеди. Бу проект республиканы интернат-школларында билим алгъанлагъа кесини хайырын берлиги да чертиледи. Бюгюнлюкде сабийлеге, бютюнда саулукъларындан къыйналгъанлагъа, жаланда билим бергенден сора да,  аланы артда жамауат ичинде жашауларына,  къадарларына, адамла бла илешиулерине, къайсы къол хунерге тюшюналлыкъларына эс бурулгъанлай  келеди. Ол жаны бла къарагъанда, бу проектни магъанасы да теренди.

«Доброшколаны» хайыры бла ачылгъан онгла мектепге  жюрюялмагъан жашчыкъланы бла къызчыкъланы да дистанцион халда хунерге тюшюндюрюр амалны да береди. Шёндюгю дунияда, хар не да кечеден тангнга  терк окъуна тюрлене баргъан заманда, быллай проектле жашауда бардырылгъанлары, бизни билим берген махкемелерибиз да, башхаладан артха къалмай, аланы хайырланнганлары ахшы шартды. Сабийле кеслери жаратхан зат бла кюреширге, аланы ишчи усталыкълагъа тюшюндюрюрге онг чыгъады.

Алайды да, быллай мастерскойлада сабийле сурат, видеосъёмкала да алдырыргъа, мекямлагъа ремонт этерге,  быстыр тигерге дегенча хунерлеге юйренирикдиле. Бу проектни башламчылары быллай усталыкъладан ангылаулары болгъанла, алагъа тюшюннгенле жашауда кеслерини башларын кечиндирирча иш тапмай къалмазлыкъларына  ышанадыла.

Сёз ючюн, Нальчикде биринчи номерли школ-интернатны алып айтханда, мында «Доброшкола» озгъан окъуу жылны аллында ачылгъан эди. Анда дистанцион халда токъсандан аслам окъуучу билим алгъанды. Аланы диагнозлары да къыйынды (ахырысы бла да кёрмегенледен неда эшитмегенледен къалгъанланы), ала бир бирлери бла класс болуп  окъурча мадар да этилгенди мында. Озгъан окъуу жылда интернат-мектепде алты коррекциялы класс болгъанды. «Доброшкола» алагъа кесини хайырын бергенин мектепни администрациясы белгилегенди.

Алай бла интернат-мектепде «Мекямланы жумушларын жалчытхан ишчи», «Тигиу иш» мастерскойларына бла окъуу эмда сабийле бла энчи коррекциялы дерслени бардыргъан кабинетлерине, библиотекасына да федерал бюджетден бёлюннген  сегиз миллион чакълы сомгъа оборудование алыннганды. Республикалы бюджетден ырысхыгъа уа тогъуз отоу, ол санда юч мастерской да, коррекциялы  окъутууну бардыргъан кабинетле, китапхана да шёндюгюлю сурамлагъа тийишлиликде тапландырылгъандыла.

Эсигизге салайыкъ, эндиге дери республикада «Доброшкола» арала Прохладный шахарда, Приближная эмда Заюково элледеги интернатлада къуралгъандыла. Андан тышында да, аллай жерле Сабийлеге психология-медицина-социал жаны бла  эс бургъан арада, Нальчикде  санаторий-чегет школда да ачылгъандыла.

Сагъынылгъан проектни мураты билим бериу махкемелени инфраструктураларын игилендириуню юсю бла, башхача айтханда уа, шёндюгюлю оборудование бла жалчытып, окъутууну эмда юйретиуню  амалларын къурауду. Ол кеси да 2024 жылгъа дери (проектни иши бошалгъынчы) жашауда бардырыллыкъды эмда аны чеклеринде дагъыда «Доброшкола» арала ачаргъа белгиленеди.