Тамблагъы кюннге ышаныулукъда

Бюгюннгю жаш тёлю къайсы усталыкъны сайласа да, ол атламын тамблагъы кюнню сагъышы бла этгени баямды. Айхайда, ол хар заманда алай бола келген да болур. Алай эсе да, школну тауусхан кезиулерине къайры барыргъа, къайда окъургъа сюйгенлерин билип, сайлагъан усталыкъларында бийикликлеге жетер ючюн а ахшы эмда терен билим алыргъа итиннгенле хурметге тийишлидиле.

Аллайладан бириди былтыр мектепни алтын майдалгъа бошагъан Жанатайланы Азинат. Ол Тырныауузну бешинчи номерли гимназиясында окъугъанды. Бир къырал экзаменледе жетишимлерин айтсакъ – ала барысы да аны устазларын, кесин, аны ёсдюргенлени къууанчы болуп къалмай, аллай шартлагъа биз да кёлленебиз.

Окъуучуланы сынаулада кёрюмдюлери уа аланы окъутханланы, ала жюрюген школланы ишлерини даражаларын ачыкълайдыла деген оюм да жюрюйдю. Алайды да, къызчыкъ орус тилден 94 баллгъа тийишли болгъанды. Математикадан «беш» алгъанды, тарыхны уа 72 баллгъа бергенди. Алай бла уа ол кесини майдалын бошуна алмагъанын да кёребиз.

Болсада аланы барысындан да бек Азинатны орус литературадан эсебин белгилерге сюерик эдик. Нек дегенде бу дерсден ЕГЭ сынаула къыралда бу халда бардырылып тебирегенли да эм къыйын экзаменлени биринчисине саналып келеди. Аны себепли окъуугъа кирир ючюн бек керекли болмаса, кёпле аны сайлагъан да этмейдиле. Жанатайланы къызчыкълары уа андан 98 балл алгъанды.

Огъарыда устазланы къыйынларын сагъыннганбыз. Аны окъутхан Хаджиланы Халимат Зейтуновнагъа ыразылыгъын билдире, ол дерсни тынгылы бардыргъаныны себеплиги бла анга репетиторлагъа жюрюрге керек болмагъанын да айтады.

Бюгюнлюкде уа Азинат Москваны М.Ломоносов атлы къырал университетини филология факультетини «Ата журтлу филология» ызыны бюджет бёлюмюню экинчи курсуну студентиди. Ары кирир ючюн а ол дагъыда окъуу юйню кесинде берилген сынаудан да ётгенди, башхача айтханда уа – битеулю конкурсдан 82 балл алгъанды.

Тырныауузну гимназиясын тауусханлыкъгъа, ол ары Быллымдан жюрюп окъугъанды. Алтынчы классдан башлап, ол аны «Хорламны волонтёрлары» деген клубу, районда да «Элбрусну волонтёрлары» атлы биригиу бардыргъан жумушлагъа къатышып, эсгертмелени тапландырыугъа, ауругъан сабийлеге, жангыз тургъан къартлагъа болушлукъгъа юлюшюн къошханды. Окъуу юйню аллай клубуна да жюрюр акъылдады.

Университетде къарачай-малкъар жаш тёлюню землячествосуна, Москваны даражалы окъуу юйлеринде билим алгъан таулу эмда къарачайлы жашла бла къызла къурагъан «Адалат» атлы землячествогъа да къатышады. Ала кёп болмай «Неме оюн» деген викторина бардыргъандыла. Адет-тёрелени сакъларгъа, айнытыргъа, тилни унутмазгъа эс бура, тюбешиулени да ол халда къурайдыла. Алгъаракълада КъМР-ни жаш тёлюню ишлери жаны бла министри Азамат Люев Москвада республикабыздан барып окъугъанланы аллай биригиулери болуруна къайгъыргъанын айтханына да кёлленнгендиле.

Азинат филология ызны адабиятны сабийликден да сюйгени ючюн сайлагъанды. Ол адам окъуулу, билимли болургъа тийишлисине толу ийнана, жамауат аллына чыгъып сёлешиу да ол жаны бла уллу жууаплылыкъны излегенин айтады. Жазманыча, сёлешиу тилни да иги билирге кереклисин чертеди. Жыйырма биринчи ёмюрде жаш тёлю экономистле, юристле болургъа къызына, алай бла уа сёз усталыкъ артха къала баргъанча кёрюннгенин да.

Ол адабият чыгъармалада энчи эсни поэзиягъа бурады. Ёз миллетибизде акъ сёз бла жазгъанланы барысын да багъалайды. Ахматланы Любаны назмуларын айырып сюеди. Орус литературада уа Марина Цветаеваны поэзиясын жаратады.

Кеси да сабийлигинден назмуланы орусча, тауча да жазады. Къулийланы Къайсынны жюзжыллыкъ юбилейи белгиленнген кезиуде закийге жоралап акъ сёз бла чыгъарма жазыу жаны бла эришиу да къуралгъан эди. Ол конкурсда хорлап, аны себеплиги бла назмусу «Слово твоё идёт по миру и учит мир радости» деген жыйымдыкъда басмаланнган да этгенди. Акъ сёзню багъалагъанладан бирлерича, таулу къызчыкъны назмуларын окъуй, ол литературоведение, тил билим жаны бла да даражалы билим алып, хунерин да ёчюлтюп къоймай, аны айнытыргъа, ёсдюрюрге кёл салса, фахмулу поэтлерибизни тизмесине къошуллукъду деп ийнанырчады.

Дагъыда, аны бла ушакъ бардыра, ол халкъны кёлден чыгъармачылыгъына эс бургъанына, хар миллетни да фольклорунда аны энчилиги, кесилиги эсленнгенин, жашау турмушу ачыкъланнганын, бютюнда бег а ол затланы сакъланнганларын чертгенине, аллай къыйматланы эслегенине  хурмет этесе. Жайда Архангельская губерниягъа халкъны кёлден чыгъармачылыгъын жыйыу жаны бла университет къурарыкъ практикагъа къатышыргъа хазырланады эмда анда кёп сейир зат билирге боллугъуна ийнанады. Къайсы миллетни да маданиятына сейири уллуду, ол жаны бла китапланы, кинофильмлени жаратады, документли хапарлагъа да эс бурады.

Андан тышында да, ол гюллени сюеди. Ыннасы Бабаланы Марука бла бирге аланы бахчада, къошунчукълада да бирча ёсдюрюп тургъанды. Дагъыда аш-суу хазырларгъа, бютюнда тылыдан этилген татлы ашарыкъла биширирге сюеди.

Кертиди, Азинат алыкъа окъууунда ал атламларын этгенледенди. Алай эсе да, ол кесини усталыкъ ызына адабиятны огъесе тил билимни сайласа да, къайсы жаны бла да жетишимли, билимли, усталыкъ хазырлыгъы терен болуруна да ишексизбиз.

Советлени къыралыны кезиуюнде, бюгюнлюкде да экспертлени асламысы «МГУ-ну къайсы факультетинде окъургъа къыйынды?» деген соруу бла байламлы оюмларын билдире, аллай бёлюмге филологияны санагъандыла эмда санайдыла. Бу жаны бла билимлери барла аны алай нек болгъанын бютюнда ангыларыкъдыла.

Къызчыкъ кеси да чертеди уллу шахарда къыралны эм белгили университетинде окъугъан тынч болмагъанын. Алай эсе да, заманны бошуна иймей, билим алыргъа кёл салса, не да къыйын кёрюнмезлигин айтады. Биз а Азинатны, аны тенглерини да тамблагъы кюнлери ышаннгылы болурун сюебиз эмда ала сайлаулары бла бийикликлеге жете, хурметге, даражагъа да тийишли болурларын тежейбиз.