Эсепле игидиле, умутла да кёпдюле

Къабарты-Малкъарны Промышленность, энергетика эм сатыу-алыу министерствосу, санкцияла озгъан 2022 жыл къыралыбызны экономикасына хата салгъанларына да къарамай, битеу белгилеген борчларын толтургъанды. «Тергеулеге кёре промышленность производствону индекси – 105, розница сатыу-алыуну обороту уа – 113 процентге жетерге ушайды», - дегенди министр Шамиль Ахубеков.

Бу министерство жарашдырыучу производстволада онжети бёлюмге кёз-къулакъ болады. Ол санда тюрлю-тюрлю промышленность предприятиялагъа, машинала ишлеуде, тюрсюнлю металлургияда, радиоэлектроникада, женгил промышленностьда къармашханлагъа да.

Промышленность производствону айнытыугъа женгил, тап онгла къурау – министерствону баш борчларындан бириди. Ол хыйсап бла тынгылы норматив-праволу база жарашдырылады, федерал эмда регион амалла хайырланыладыла. Ала бары да республикада инвестициялы болумну игилендирирге керекдиле.

Экономика эмда политика сфералада тынгысызлыкъ болгъан кезиуледе, Къабарты-Малкъарда промышленность предприятиялагъа себеплик этер умутда, аланы эм магъаналыларыны тизмеси жарашдырылгъанды. Ары федерал эмда регион даражалы предприятияла киредиле. Министр айтханыча, ары тюшгенлеге къыралдан билеклик этилирге тийишлиди.

Дагъыда ишлей тургъан эмда энди къураллыкъ предприятиялагъа финансла жаны бла себеплик этилгенди.

Къыралны правительствосуну оноуу бла, КъМР-ни Промышленность, энергетика эм сатыу-алыу министерствосуна бюджетден 18 миллион сом берилгенди. Бу ахча промышленность предприятияланы банкладан алгъан кредитлерини процентлерин жабаргъа бёлюннгенди. Аны хайырындан талай предприятияны онглары игиленнгенди, ала чыгъаргъан продукция да конкуренциягъа чыдамлыракъ болгъанды.

Министерство былтыр август айда «Промышленностьну айнытыу эмда аны конкуренциягъа чыдамлылыгъын кючлендириу» деген конкурсха къатышханды. Анда бу бёлюмню айнытыу жаны бла регион программаланы айыра эдиле. Аны эсеплерине кёре республикагъа федерал бюджетден промышленность производствону айнытыргъа 74,6 миллион сом субсидия берилгенди. Шамиль Ахубеков айтханнга кёре, ол алай биринчи кере болгъан ишди.

Министерство былтыр бир инвестор бла бирге къумач сокъгъан фабриканы къурулушу бла байламлы проектни ойлап башлагъанды. Ал тергеулеге кёре ол производствода 1300 ишчи жер боллукъду.

Тырныауузда вольфрам-молибден магъаданны чыгъарыу эмда жарашдырыу проектни юсю бла иш андан ары барады. Шёндю анда талай инфраструктура объект ишлене турады. Быйыл а производстволу мекямланы къурулушу эмда оборудованияны сатып алыу башланырыкъды.

Чегем шахарда мияла заводну да андан ары кенгертирге умутла бардыла. Дагъыда Россейни Къоруулау министерствосуна керекли юс кийимле тикген фабрика къуралгъанды Бахсанда. Анда 230 ишчи жер боллукъду. Ол кеси да бу айда ишлеп башларыкъды.

Коронавирус ауруу жайылгъан эмда энчи аскер операция бардырылгъан кезиуледе, гражданлагъа себепликге деп хайырланыучу рынокда этилген мадарла, сора дагъыда федерал эмда регион даражалы оноула иги да къыйматлы болгъандыла.

Сагъынылгъан рынокну юсюнден айтханда, республикада жашагъанла бегирек да ашлагъа бла продовольствие болмагъан товарлагъа багъала кётюрюлгенлерин сезгендиле. Бу ишни къолгъа алырча федерал эмда регион даражалы штабла къуралгъан эдиле. Ала уа товарланы, бегирек да аш-азыкъланы чыгъарылгъан кезиулеринден башлап, тюкеннге жетгинчи кимлени къоллары бла ётгенлерин тинтип тургъандыла. Хар биринде да артыкъ багъа къошулмазча амал табаргъа, келиширге кюрешгендиле. Аны хайырындан багъала да ол болумлагъа тийишли мардаладан артыкъ озмагъандыла. Бюгюнлюкде уа ала тохташхандыла, жаланда бир-бир аш-азыкълагъа кезиуюне кёре тюрленедиле.

Чагъыр продукцияны розницада сатаргъа эркинлик берген 50 лицензия жарашдырылгъанды былтыр. Дагъыда къара эмда тюрсюнлю темирледен къалгъан-къулгъанланы жыяргъа, жарашдырыргъа эмда сатаргъа къойгъан алты лицензия берилгенди.

Чагъыр эмда спирт къошулуп этилген продукцияны чыгъарыу эмда сатыу-алыу сфералада излемлеге кёз-къулакъ болурча контроль эмда профилактика жумушла дайым тамамланып тургъандыла. Министерство бардыргъан ишни хайырындан бу бёлюмледе правогъа бузукълукъ этиу иги да азайгъанды.

Энергетика сферада да барды айтыр затла: Черек эмда Бахсан тарлада эки гитче гидроэлектростанция бла байламлы инвестициялы проектле бардырыладыла. Адыр-сууда орналлыкъ Огъары бахсан МГЭС-ни юсюнден айтханда, анда шёндю проект-тинтиу ишле барадыла. Черек МГЭС-ни да ишчи документациясы жарашдырыла турады. Анда къурулуш-монтаж жумушла башланнгандыла.

Россей Федерацияны Президентини буйругъун толтура, халкъны газ бла жалчытыу жаны бла социал программаны Къабарты-Малкъар Республика жетишимли тамамлай барады, анга кёре саулай къыралда окъуна алчыланы санындады. Эки жылны ичинде эллени барын да кёк отлукъ бла толусунлай жалчытыу чекге жетерге умут барды.

Быйылгъа эмда келир жыллагъа борчланы юслеринден сагъыннганда, министр эм башына ма быланы салгъанды: промышленность производствону андан ары айнытыу, башында кёргюзтюлген проектлени толусунлай тамамлау, инвесторланы чакъырыу, бизнесге къыралдан себеплик этиуню кенгертиу. Промышленностьха тийишли кадрла хазырлау да бек магъаналы жумушладан бириди.

«Министерствону атындан кийик саулукъ тежерге сюеме! Жангы жыл сизге не жаны бла да жетишимли болсун, жангы онгла, жангы хорламла келтирсин! Жигерлик, иш кёллюлюк, энчи насып сизге!» - дегенди Шамиль Ахубеков.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: