«Спортчуну бла аны юйретгенни араларында бир бирни ангылаулукъну магъанасы уллуду»

Жаболаны Музафарны къызы Марина тхэквондо ИТФ-дан Россейни спортуну устасыды. 1997, 1998 эм 2003 жыллада Шимал Кавказны биринчиликлеринде уллу жетишимлеге жетгенди. Андан сора, Шотландияда жаш тёлюню арасында бардырылгъан европалы эришиуледе хорлагъанды, Россейни бир ненча чемпионатларында алчы болгъанды. Экинчи данлы къара бел бауу барды. Кёп заманны КъМР-ни Билим бериу эм илму министерствосуну специализацияланнган республикалы сабий эм жаш тёлю спорт арасында къызчыкъланы бла жашчыкъланы юйретип тургъанды. Бусагъатда уа Норильскени Талнах районунда 30-чу номерли мектепде физкультурадан устазлыкъ этеди, сабийлени да тхэквондогъа юйретеди.

Марина уллу спортда жетишимле болдура келип, бир ауукъ заманнга эришиулеге къатышмай тургъанды. Иги кесек заман озгъандан сора ол Россейни Екатериноградда бардырылгъан чемпионатында, 68 килограмм ауурлукъда эрише, биринчи жерге тийишли болуп къайтхан эди. Маринаны, андан сора да, спортда кёп уллу жетишимлери болгъандыла. Аны бла байламлы, Норильскеге телефон бла сёлешип, Марина бла ушакъ этгенме.

- Иги кесекден бери да уллу спортну къоюп, сабийлеге тренерлик этесе, Россейни чемпионатына уа къалай тюшген эдинг?

- Тюзюн айтсам, кесими да эсимде болмай тургъанлай. Эки айны ичинде жарауларымы тохтаусуз бардырып тургъанма. Чемпионатда уа биринчи жерге чыгъарма деген акъылда да тюйюл эдим, алай насып манга къанат къакъгъанды.

- Тхэквондо бла кюрешип башлагъанынгда, анда къызла аз эдиле. Бусагъатда уа?

- Шёндю иги кесек бардыла, биринчи заманлада уа, мен бла Тёппеланы Маринадан сора, каратечи къыз жокъ эди. Айта кетерге сюеме, Марина бусагъатда Москвада тренер болуп ишлейди. Ол спортну халкъла аралы класслы устасыды. Кёпле ол заманлада бизге айып да эте эдиле. Бу спорт тиширыуну чархын бузады, дей эдиле. Мени тренерим а аллай кезиуледе былай айтханды: «Къызгъа табийгъат берген субайлыкъны бир зат да, ол санда тхэквондо да, бузаллыкъ тюйюлдю».

- Спортха берилгенинг окъууунга чырмаулукъ этмейми эди?

- Мектепни мен алтын майдалгъа бошагъанма, университетни уа къызыл дипломгъа. Аллынга борч салгъан эсенг, къыйналама, ауурду деп тарыкъмай, аланы хорлай билирге керексе. Хорлам – ол тохтамай къыйын салыуну излеген жарауладыла, спортсменни, аны юйретген тренерни да аяусуз ишлеулериди. Сохталаны бла аны юйретгенни араларында бир бирни ангылаулукъну магъанасы да бек уллуду.

- Спортчу болуу эм тренерлик этиу – ала башха-башха ишледиле. Ахшы спортчу иги тренер болалмагъан кезиуле да бардыла. Сени уа тренерлик ишде къаллай жетишимлеринг бардыла?

- Мен 2001 жылда Акъ- Суу элде жашчыкъланы бла къызчыкъланы юйретип башлагъан эдим. Сёзсюз, тренерлик ишни башлагъан къыйын эди. Бютюнда манга, тиширыугъа. Аны бла бирге уа кесим да жарауларымы бир кюнде да къоймазгъа кюрешгенме. Насыпха, ахшы кёрюмдюле кеслерин кёп сакълатмагъандыла. 2003 жылда Кетенчиланы Зарема жаш тёлюню арасында Россейни биринчилигинде ючюнчю жерге тийишли болады.

Ол жыл дагъыда мен юйретген Чабдарланы Марина, Россейни биринчилигинде хорлап, спортну устасына кандидатны мардасын толтургъанды. Мени сохталарым энтта да андан ахшы жетишимле болдурурла деп ышанама. Нек дегенде бусагъатда Норильскеде юйретген къызчыкъларым да, тынч-тынч белгили эришиулеге къатышып, жетишимле болдура башлагъандыла. Аланы араларында бек гиртчиле, алгъа итиннгенле бек кёпдюле. Алай алгъадан махтанып, кёз тийдирмейик.   

- Бош заманынгда уа не зат бла кюреширге сюесе?

- Бош заманым хазна жокъду. Юй жумушла. Баш ием Бачиланы Магометни жашы Элдар бла къызчыкъ ёсдюребиз. Жарауларымы да къоймагъанма. Аз да бош заман чыкъгъанлай а, аны толусунлай юйюме, юйюрюме береме. Иги музыкагъа тынгыларгъа да бек сюеме. Машинада баргъанымда уа, суратлау литературадан чыгъармалагъа тынгылайма. Аланы мен дискледе сатып алама. Ол бек тап онгду, олтуруп китап окъур заманынг болмаса. Андан сора да, юйде болгъанымда жамауат ишге тири   къатыша эдим. Мында къойгъанма аны да. Къысхасы, менича жыл санлы башха къызладан, жашладан башхалыгъым артыкъ уллу тюйюлдю.

- Мындан ары уа неди муратынг?

 - Муратларым кёпдюле, алгъадан айтып, махтаныргъа сюймейме. Болсада кесими тренеримча бийик класслы болургъа итиннгеними жашырмайма. Аллах насып берип, аллай болса, мен юйретген къызчыкъла бла жашчыкъла халкъла аралы даражалы эришиулеге барыр онг табарыкъдыла.

- Мен билгенликден, спортчула хорламларын бирлеге жоралайдыла, сенде уа аллай зат болгъанмыды.

- Спорт бла кюреширими, спортда жетишимле болдуруруму кимден да бек атам сюе эди да, анга жоралагъанма.