Огъурлулукъгъа бла игиликге ышаныуун тас этмегенди

 Эсгериу

2012 жылда 30 апрельде узакъгъа созулгъан къыйын ауруудан сора Къабарты-Малкъарны культурасыны белгили къуллукъчусу,Россейни Жазыучуларыны союзуну бла Журналистлерини союзуну члени Занкишиланы Хаждауутну жашы Хусейин ёлгенди.

Занкишиланы Х.Х. 1938 жылда 29-чу майда КъМР-ни Черек районуну Огъары Малкъар элинде туугъанды. 1944 жылда кёчгюнчюлюкню кезиуюнде аны анасы, дагъыда юйюрлеринден ючюсю ачдан ёлгендиле. Хусейинни бла аны гитче эгечин анда сабий юйге бергендиле. Артда жууукълары аланы кеслерине алгъандыла.

Туугъан жерине къайтхандан сора ол КъМКъУ-ну история-филология факультетин бошагъанды, «Советская молодёжь» газетде литература къуллукъчу, жууаплы секретарь, баш редакторну орунбасары болуп ишлегенди. Материалланы терк эм заманында чыгъыуларына, изданияны кючюн, аны къыйматлылыгъын кётюрюуге эмда жарашдырылыуун игилендириуге кёп къыйын салгъанды. 1975 жылдан 1982 жылгъа дери «Кабардино-Балкарская правда» эм «Коммунизмге жол» («Заман») газетлени корреспонденти болгъанды.

«Молодёжкадагъы» жылларында Занкишиланы Хусейинни журналист эм литература ишинде баш темасы ачыкъланнганды – ол жаш тёлюню патриот ниетледе, урунуу эмда адеп-къылыкъ жаны бла юйретиу болгъанды. Уллу Ата журт урушха къатышханланы юслеринден ол очеркле, тынгылы публицистика статьяла жазады. Совет Союзну Жигити Байсолтанланы Юсюпню жашы Алимни юсюнден ангылашыныулу, ариу тил бла жазылгъан «Сын гор – сокол Балтики» деген документли повести бюгюнлюкде да республикада къазауатны юсюнден бек белгили ишледен бири болгъанлай къалады, аны автору уа малкъар литературада муратлау – документли прозаны биринчи башлагъанды дерге боллукъду.

Саулугъу бла байламлы пенсиягъа кетерге тюшгенден сора да, уллу къыйынлыкъгъа, осал ауруугъа да бой салмай, чыгъармачылыкъ ишин, чынтты эрча, тохтамай бардыргъанды. Кёзлери кёрмей тохтагъанлыкъгъа, ол кесине, огъурлулукъгъа бла игиликге, тюзлюкге, сюйген усталыкъгъа ышаныуун тас этмегенди. Алгъыннгы китапларына бир къауум жангы очеркле, башха жанрланы документли чыгъармалары къошулгъандыла.

Занкишиланы Хусейин малкъар эм орус тилде да жазгъанды. «Добрая цель», «Крылья внуков», «Подвиг не стареет» деген, дагъыда башха китаплары басмаланнгандыла. Бек ахыр ишлеринден биринде ол кесини жашау эм чыгъармачылыкъ оюмун ачыкъларгъа сюйгенди дерчады. «Кишиликни тас этмем» деп атагъанды анга. Ол китап батыр жюрекли, таукел эмда жигит адамланы, озгъан къанлы сермешлени ветеранларыны юслеринденди, коллегаларыны-журналистлени, жазыучуланы, артистлени юслеринденди. Очерклерини «Къабарты-Малкъар Республиканы дни войны и мира» деген сериясы КъМР-ни Журналистлерини союзуну саугъасына тийишли болгъанды.

Кёп жылланы ичинде Къулийланы Къайсынны поэзиясыны шербетин тата, кесини тамата жолдашыны эмда шуёхуну биргесине бола, Занкишиланы Хусейин халкъ поэтни юсюнден китап жазар ючюн, кёп ишлегенди. Арый-тала билмей, аны жашаууну бла чыгъармачылыгъыны юсюнден материалла жыйышдыргъанды.

Хусейин огъурлу, кимге да къайгъыра, болуша билген, къачан да чомарт, кесине таплыкъны излеп кюрешмеген, шуёхлукъгъа бла тенгликге кертичи адам эди. Ол бу сёзню ётюрюксюз, огъурлу эмда тюз магъанасында чынтты интернационалист эди. Аны шуёхларыны къаууму миллет ышанларына кёре ол адамланы сюйгенди неда сюймегенди дегенча затланы арталлыда эслемегендиле. Энчи жашауунда кёп игилик, къууанч да кёре, ол нёгерлери, коллегалары бла байламлыкъ жюрютюуюнде, журналист болгъан къадарында излеу ишинде кесине таянчакълыкъ, жюрек ырахатлыкъ да тапханды.

Занкишиланы Хаждауутну жашы Хусейинни жарыкъ сыфаты аны таныгъанланы, аны бла бирге ишлегенлени эслеринден бир заманда да кетерик тюйюлдю.

                                                 

 

Юсюпланы Галина.
Поделиться: