Тузланнган кёгетледен чыкъгъан къоркъуула

Кюзде адамла консервала этип тебирейдиле. Бадыражанладан, нашаладан, башха тахта кёгетледен да аслам тюрлюлерин жарашдырадыла. Тап этилген консерва татыулуду, игиди, кёп заманны сакъланады. Тапсыз продукция уа, сёзсюз, заранлыды, адамны саулугъун бузаргъа да боллукъду. Ол жаны бла уллу къоркъууладан бири ботулизмди.

Ботулизм деп ара нерва системаны бузгъан къыйын ауруугъа айтадыла. Заманында къаралмаса, ууланнган адам ёлюп кетеди. Аурууну къозгъагъан микроб кислород болмагъан жерде жашайды. Аны ючюн асламысында гам жабылгъан орунлада, консервалада, ичлерине хауа ётмеген тузланнган неда къакъ ашлада сакъланады. Аланы татыулары неда тыш сыфатлары кёбюсюнде тюрленмеучюдюле. Жаланда бир-бирледе къанжалдан орунла аз-маз кёберге боллукъдула.

Бу аурууну къозгъагъан микробла тёгерек-башда да аслам болуучудула: суулада, кёллени тюбюнде, топуракъда да табыладыла.

Жазылгъаннга уллу эс буругъуз!

Базарлада эмда сиз билмеген, танымагъан адамладан юйде этилген консервала алмагъыз! Аланы тийишлисича жарашдырмазгъа боллукъдула.

Аллай жерледе юйде этилген къакъ этни, чабакъланы да алмагъыз. Бегирек да сууну тюбюне жууукъ жашагъан чабакъланы. Аланы чегилеринден ботулизм шаугютлерине кёчерге боллукъду.

Жууадан, этден, чабакъдан, быхыдан, чюгюндюрден эмда укропдан консерваланы юйде этерге жарамайды. Нек дегенде аланы микробладан бла топуракъдан тынгылы тазалагъан къыйынды.

Бузулуп, чирип башлагъан продуктладан да консерва жарашдырыу игиге тюйюлдю.

Консерва жарашдыргъанда белгиленнген жорукъладан чыгъаргъа жарамайды: кючлю тузну, сирке сууну мардаларын азайтыргъа, заманындан аз биширирге.

Кёпген банкалада консерваланы хайырланыргъа жарамайды.

Бу да бек магъаналыды!

Юйде этилген консерваланы гёзенде неда холодильникде тутугъуз.

Ашарны аллында аланы 15-20 минутну ичинде биширигиз неда къуууругъуз. Продукцияда уу бар эсе, иссилик аны жокъ этерикди. Ботулизм уугъа сабийле бютюн сезимлидиле да, консерваланы алагъа жаланда биширип берирге жарайды.

Юйде этилген консерваны неда къакъ этни ашагъандан сора, кёлюгюз аман этсе, олсагъат врачха барыгъыз, анга аллай затны хайырланнганыгъызны юсюнден айтыгъыз. Консервадан къалгъанын атмагъыз – аны лабораториягъа элтирге керекди. Хата андан келгени ачыкъланса, тюз багъыу этген женгилирек боллукъду.