Аскерге чакъырылгъанланы саны контракт бла къуллукъ этгенлеге кёре къуралады

КъМР-ни Парламентини президиумуну жыйылыуунда «комитетни сагъатыны» чеклеринде республикада жаш адамланы аскерде къуллукъ этиуге чакъырыу иш къалай къуралгъаны эмда аскерчи усталыкъны даражасын ёсдюрюу жаны бла къаллай мадарла толтурулгъанлары сюзюлгенди.

Депутатлагъа аны юсюнден республиканы аскер комиссарыны къуллугъун толтургъан Константин Бачков белгили этгенди. Аны айтханына кёре, бюгюнлюкде комиссариатны эсебинде 18-27 жыллары  толгъан 25,7 минг жаш адам турадыла. Аладан комиссияны къараууна 20,8 минги чакъырылыргъа боллукъдула, 5,5 минг инсан а тюрлю-тюрлю сылтаула бла  андан эркин этилгендиле, неда чакъырыуну болжалы созулгъанды. Асламында  ол жашла билим алгъанлары бла байламлыды.

Аскерге биринчилени санында ДОСААФ-ны учрежденияларында окъугъанла, бийик неда орта профессионал билимлери болгъанла алынадыла. КъМР-ден Сауутланнган Кючлеге ненча адам ашырыллыгъын а Юг аскер округ тохташдырады.

2016-2018 жыллада РФ-ни Сауутланнган кючлерине къуллукъ этерге 2990 жашыбыз кетгендиле. Алай, докладчыны айтханына кёре,  аскерге чакъырылгъанланы саны азайтылып барады.

- 2016 жылда 920 жашны ашыргъан эсек, 2017 жылда - 1020, былтыр а наряд андан да аз болгъанды – 860 адам. Ол а РФ-ни Сауутланнган Кючлери аскерчилени контракт бла алыугъа кёчгени бла байламлыды. Ахыр юч жылны ичинде 1500 жаш контрактха къол салгъандыла, ол санда былтыр 420 адам,-деп билдиргенди ол.

Жашланы аскерге чакъырыу жаны бла жумушла законланы чеклеринде эмда графикге кёре толтуруладыла. Жаз чакъырыу 1 апрельде башланырыкъды эмда 15 июльгъа дери бардырыллыкъды.

Докладны сюзе, Аграр политика, экология, табийгъатны хайырланыу эм жер халла жаны бла комитетни башчысы Мокъаланы Кемал республикадан аскерге чакъырылгъанланы саны аз болгъанына эс бургъанды.

- Бизни жашла саулукълудула, ала битеу тинтиуледен ётюп, къуллукъ этерге хазырдыла, алай жаланда 900 толтураллыкъдыла инсан борчларын. КъМР-ге берилген ёлчемни кёбейтирге нек жарамайды?-дегенди ол.

Константин Бачковну айтханына кёре, регионлагъа квоталаны Юг аскер округ юлешеди. Ол а РФ-ни Сауутланнган Кючлеринде къуллукъ этерге ненча адам керек болгъанына кёре къуралады. «Сёз ючюн, 31681   аскер бёлюм республикада бек уллуладан бириди, алай ол  контракт бла къуллукъ этген аскерчиледен толтурулады. Башхача айтханда, контрактниклени саны кёбейгени ючюн аскерге чакъырылгъанла  азайтыладыла»,-деп къошханды.

Спорт эм туризм жаны бла комитетни башчысы Арсен Барагунов къуллукъ этиуден къачханла болгъанларын бла къалгъанларын билирге сюйгенди. Ачыкъланнганыча, бюгюнлюкде излеуде мингден аслам адам бардыла. Ол а асламында жашла эсепден чыкъмай башха регионлагъа кетгенлери бла байламлыды.

Парламентни спикери Татьяна Егорова   «Къабарты-Малкъар» эмда тылда къуллукъ этген «Элбрус» кемеледе бизни жашла бармыдыла, деп соргъанды.   Константин Бачковну айтханына кёре, Балтий флотха бир кезиуде ашырып тургъандыла инсанларыбызны. «Юг аскер округну штабына флотха чакъырыу баргъанда, бизни оюмубузну эсге алырларыны юсюнден тилегенме. Алай «Къабарты-Малкъар» кемени экипажы гитчечикди, аны ючюн бизни жашла ары тюшмейдиле. «Элбрус» кеме уа Шимал флотда къуллукъ этеди, анда граждан инсанла ишлейдиле»,-деп билдиргенди ол.

Татьяна Борисовна аскер билим бериу учреждениялагъа окъургъа кирирге сюйгенлени юслеринден да соргъанды. Докладчыны айтханына кёре, республикагъа квотала берилгендиле, сёз ючюн, быйыл  400 адамны тюрлю-тюрлю билим бериу учреждениялагъа жиберирге тийишлиди.  «Биз инсанларыбызгъа документлерин хазырларгъа болушургъа кюрешебиз, ала къайда окъурукъларыны юсюнден айтханда уа, РФ-ни битеу аскер округларында да»,-деп чергенди докладчы.

Сёзюню ахырында Константин Бачков депутатладан запасдагъы аскерчиле бла ангылатыу ушакъла бардырырларын тилегенди. «Аланы аскер окъутуулагъа чакъырыргъа боллукъдула. Юлгюге, былтыр КъМР-ден «Восток-2018» юйрениулеге, ахыр 14 жылны ичинде биринчи кере болуп, 460 адам баргъандыла. Бизге аланы битеу республикадан жыяргъа тюшгенди. Къуллукъ этген эр кишиле запасда тургъан кезиуде да аскерчиле болгъанларын ангыларгъа керекдиле»,-дегенди.

Жыйылыуда жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министрни орунбасары Мокъаланы Ачемез да сёлешгенди. Ол а   «КъМР-ни инсанларын патриот ниетледе юйретиу» подрограмма къалай толтурулгъанын билдиргенди. «Юнармия» жамауат къымылдауну регион бёлюмюню ишини юсюнден да айтханды. Былтыр а битеу муниципал къуралыулада да аны бёлюмлери ачылгъандыла, бюгюнлкюде аны тизмесинде эки мингден аслам жаш бла къыз бардыла.

Жыйылыуда башхала да сёлешгендиле. «Комитетни сагъаты» сейирлери болгъан органлагъа тийишли эсгертиулени къабыл кёрюу бла бошалгъанды.