Пенсия фонддан билдириуле

Юйюрню тутхан адам ёлгени бла байламлы берилген ахчала къаллай кезиуледе тыйылмайдыла

Юйню тутхан адам ёлгени бла байламлы аны сабийлерине пенсия тёленирге тийишлиди. Ахча ала очный халда окъуй эселе, 23 жыллары толгъунчугъа дери бериледи. Академ отпуск, юйдегили болуу, бала туугъаны – бу шартла тёлеулени тыймайдыла. Алай академ отпуск жаш аскерге чакъырылгъаны бла байламлы берилген эсе, ол къуллукъ этген кезиуге пенсия тохтатылады. Инсан жангыдан окъуугъа къайтса, ол да берилип башлайды.

Ауушханны юй бийчеси акъылбалыкъ болмагъан сабийни ёсдюргени ючюн пенсияны алып тургъанлай жангыдан эрге баргъанлыкъгъа ахчаны алгъанлай турлукъду. Алай жангы эрде болуп, ишге кирсе, тёлеуле тыйыллыкъдыла. Ызы бла ишден чыкъса, эрде болгъаны ючюн пенсия жангыдан бериллик тюйюлдю.                                                       

Ёксюз сабийлени юйюрге алып ёсдюрселе да, ала пенсияларын алыргъа эркиндиле. Алай аланы аталарыны, аналарыны да атлары белгисиз болуп, юйюрге алай алсала, алагъа пенсияны бу тюрлюсю берилмейди.

Эсгертиу: гражданла тукъумлары, контакт данныйлери эм окъууларыны болжалы (академ отпуск бла байламлы) тюрленнгенини, пенсияны тохтатыргъа тийишли кезиулени (23 жылгъа дери окъууну бошау, ишге кириу) юслеринден Пенсия фондха заманында билдирирге тийишлидиле.

Сакъат сабийлени ёсдюргенле пенсиягъа алгъаракъ чыгъарыкъдыла

2019 жылдан башлап страховой пенсия жангы жорукъла бла берилип башлагъанды, аны алыр ючюн жыл сан акъырын-акъырын кёбейтиледи. Алай гражданланы талай къауумуна бу тюрлениуле къатылмагъандыла, ол санда сакъат сабийлени ата-аналарына эм аланы алып ёсдюргенлеге да. Болжалдан алгъа не ата (55 жылында) неда ана (50 жылында) чыгъаллыкъдыла, сакъат сабийге 8 жылы толгъунчугъа дери къарагъан эселе эм урунуу стажлары кереклисича бир жыйылгъан эсе (анагъа – 15 жыл, атагъа – 20 жыл).

Опекунланы юслеринден айтханда, алагъа пенсия жыл сан ала сакъат балагъа къарагъан 1,5 жыл ючюн 1 жылгъа азайтылады, алай битеу да бирге ол 5 жылдан кёп болмазгъа керекди. Сора опекунство да сабийге 8 жылы толгъунчугъа дери тохташдырылыргъа тийишлиди.  

Абадан адам ауругъан балагъа къарагъаны бла байламлы ишге чыгъалмай эсе, бу кезиу анга урунуу стажча саналады. Хар жыл ючюн 1,8 пенсия коэффициент тергеледи.

Абаданла компьютер бла хайырланырча

«Ростелеком» бла Пенсия фонд «Интернетни азбукасы» - «Мобильный устройстволаны хайырланыу. Приложенияла бла ишлеу» деген жангы приложенияны жарашдыргъандыла. Бу модуль компьютер бла ишлерге юйренип, энди уа билимлерин ёсдюрюрге излеген абаданлагъа жарарыкъды. Аны ётгенле мобильный приложенияланы болушлукълары бла жумушларын тамамларыкъдыла, алагъа смартфонланы неда планшетлени юслери бла кираллыкъдыла, бу амалны компьютерден башхалыгъы неде болгъанын ангыларыкъдыла.

Программада энчи магъана къоркъуусуз приложенияланы табаргъа эм аланы телефоннга салыргъа юйретиуге бериледи. Энчи кесеги аланы болушлукълары бла коммунальный тёлеулени этиуге, тазирлени эм налогланы тёлеуге, аберини сатып алыугъа юйретиуге жораланыпды.

«Интернетни азбукасы» пособияны бла интернет-порталны къурауну юсюнден келишимни «Ростелеком» бла Пенсия фонд 2014 жылда тауусхан эдиле. Аны мураты абадан адамла электрон халда тамамларгъа боллукъ къырал жумушланы юйден чыкъмай толтурурча этерге, алай бла аланы жашауларын женгиллендириргеди. Программагъа жангы модульла дайым къошуладыла, таматала да алагъа сюйюп юйренедиле.