Саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанлагъа – къырал себеплик

Къыралда саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанланы, сакъатланы социал эркинликлерин къоруулау жаны бла къаллай законла кючлерине киргендиле? Аны юсюнден материалда окъугъуз.

Дистанциялы амал бла

РФ-ни Къырал Думасыны депутатлары пенсияланы заявление бермей тохташдырыуну юсюнден законну къабыл кёргендиле. Алай бла энди сакъатлагъа неда жыл саны жетгенлеге социальный эм страховой пенсияны,  регион тёлеулени алыр ючюн  заявление жазаргъа, документлени жыяргъа керек боллукъ тюйюлдю. Бу жумушла автоматизацияланнган мадар бла толтуруллукъдула. Закон кючюне 2022 жылда 1 январьда кирликди.

Пандемияны кезиуюнде саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанлагъа себеплик жаны бла законла да къабыл кёрюлгендиле. Сёзге, РФ-ни Урунуу министерствосу бла бирге сакъатлыкъны болжаллы халда заочно тохташдырыуну низамы хазырланнганды. Аны бла льготаланы биринчи кере тохташдыргъанла неда аны къайтарып алгъанла да хайырланыргъа боллукъдула. Бу низамны болжалы быйыл 1 октябрьге дери созулгъанды.

Реабилитация кереклени сатып алыргъа сертификатла да кийирилгендиле. Бу амал бла быйыл кюз артындан башлап хайырланыргъа жарарыкъды.  Алай бла   реабилитация техниканы   сайларгъа эркинлик берилгенди,  аны багъасы уа сертификат бла тёленирикди. Дагъыда бир жангычылыкъ: аналыкъ капиталны ахчасын   реабилитация техниканы сатып алыргъа къоратыргъа жарарыкъды.

Тёлеуле

Жер кодексге эмда «Сакъатланы социал къоруулауну юсюнден» федерал законнга тюзетиуле кийирип,  саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанлагъа  жашагъан жерлерини тийресинде жер бёлюуню  низамы женгиллетилгенди. Алайда уа  машинаны салыргъа неда гараж ишлетирге онг барды. Жангы жорукъла быйыл 1 сентябрьден ишлеп башларыкъдыла. Сакъатла къырал эм муниципал иеликде болгъан жерни бу жумушлагъа хакъсыз хайырланаллыкъдыла.

Былтыр июньдан башлап, РФ-ни Президентини Указы бла 3-7 жыллары толгъан сабийлери болгъан юйюрлеге ай сайын ахча тёленеди. Быйыл апрельде уа  сакъат балалагъа тёлеулени  низамы   алышыннганды.

Саулукълары осал болгъан сабийлеге къарагъанлары ючюн ата-аналагъа берилген компенсация  саналса, юйюрню къолайлыгъы регионда жашау этерге жетерик ахчаны эм аз ёлчеминден озуп къалгъанды. Аны ючюн а юйюрлеге бу къырал болушлукъ берилмегенди – артыкъ ахча кёп болмагъанына да къарамай. Депутатла РФ-ни Урунуу министерствосу бла келишип, тёлеулени санагъанда, сакъат сабийлерине къарагъан ата-анагъа   компенсацияны тергемей къойгъандыла. 

 Эркинликлени къоруулау

Сакъатланы, абаданланы жумушларын толтурулгъанда, ала товар сатып алгъанда эркинликлерин сакъланмагъанлагъа, намысларын сындыргъанлагъа тазирле кийирилгенлерин эсгертирге тийишлиди.  Быллай бузукълукъ этген жууаплы къуллукъчу    30-50 минг сом, организация уа 300-500 минг сом тёлерикди. 

1-чи эм 2-чи къауумну сакъатлыгъы тохташдырылгъан инсанлагъа ипотека каникулла бериледиле. Закон кючюне киргенди.   Дагъыда кёп къатлы юйлени тынгылы жангыртыугъа тёлеулени  жартысын берирге эркинликлери  барды саулукълары осал болгъанланы.