Итлени къоркъуулу тюрлюлерин тутханладан къаты сураллыкъды

Адамланы талайы юйлеринде огъурсуз  итлени тутаргъа сюедиле. Алай аланы арбазларындан чыгъармагъанлай угъай, шахар жоллада да ауузларын байламагъанлай айландырадыла. Ол а башха жолоучулагъа къоркъуулуду. Не ахшы юйреннген эсе да, ит – ол жаныуарды, къайсы такъыйкъада не этериги белгисизди. Роспотребнадзорну эсеплерине кёре, ахыр юч-тёрт жылда хауле эм юйдеги жаныуарладан ачыгъанланы саны кёбейе барады. Сёз ючюн, 2018 жылны биринчи жарымында итле 190 мингден аслам адамны талагъандыла, ол а 2017 жылны алты айындан тёрт мингнге кёпдю, быйыл аланы хаталары тийгенлени саны бютюн ёсгенди.

Эм къоркъуулулагъа бойцовский итле саналадыла, европалы къыраллада ала борчлу халда эсепге тюшюрюледиле, Германияда бла Къытайда уа адамлагъа аланы тутаргъа эркинлик арталлыда берилмейди. Россейде адамла аллай жаныуарланы алыргъа, ёсдюрюрге боллукъдула. Алай, жарсыугъа, кёпле ол къаллай жууаплылыкъ болгъанын ангыламайдыла. Аны ючюн «Жыйылып къорууланыу» деген биригиуню башчысы Марат Аманлиев Къырал Думаны председатели Вячеслав Володиннге къоркъуулу породалы итлени эшикде жорукълагъа кёре айландырмагъанланы уголовный жууаплылыкъгъа тартыргъа чакъырыу бла обращение ийгенди.

Аны айтханына кёре, быллай итлени бегеуле салыннган жерде, ауузларын байлап тутаргъа тийишлиди. Ала биреуню талап, саулугъуна ауур болмагъан хата салсала, иесине 200 минг тазир салыргъа эм алты айгъа дери эркинлигин сыйырыргъа керекди. Ачыгъанны саулугъуна уллу заран тюшген эсе неда ол ёлген эсе, итни иесин юч жылгъа эм андан да узун болжалгъа дери тюрмеге олтуртуу тюздю.

Марат Аманлиев чертгенича, бойцовский итле сауутну бир тюрлюсюдюле, ала мамыр жашаугъа деп чыгъарылмагъандыла. Ол себепден аланы сакъ тутаргъа, ала адамны бойсунууундан чыгъаргъа боллукъларын унутмазгъа тийишлиди.

Россейде быллай итлени саны эки миллион чакълыды, аладан эм къоркъуулулагъа питбульла бла ротвейлерле саналадыла, аланы уа адамла аслам халда аладыла. Кёбюсюнде иеле аланы къаллауур итленича бауда тутаргъа сюедиле, ол а бютюн къоркъуулуду. Ала породаларына кёре жашамай эселе, ачыуну жаядыла, кюнлени биринде ол тышына тёгюледи. Эркин айланыргъа тийишли ит къысылып турса, огъурсуз болады, иесине, юйдегилерине чабады. Бойцовский итле энчи сермешлеге деп жаратылгъандыла, ала юйню неда мюлкню сакъларла, шуёх болурла демеклик уллу жангылычды, ёлюм бла оюнду дерчады. Аны ючюн быллай итни алырдан алгъа инсан сагъыш этерге, кесине ол манга неда бир башхагъа хата келтирмезми деген сорууну салыргъа керекди.