Бай тирлик алырча кёп жумуш тындырыргъа керекди

Битимчиликде, эл мюлкню къайсы бёлюмюндеча, шёндюгю амалланы хайырланмай иги тирлик алыргъа онг боллукъ тюйюлдю. Къабарты-Малкъарны эл мюлк министри Хасан Сижажев айтханнга кёре, аграр бёлюмде къармашханла аны ангылайдыла, къырал да алагъа ол жаны бла болушады. Сёз ючюн, «АПК-ны продукциясыны экспорту» регион проектни чеклеринде, сугъарылгъан жерлени ёлчемин кёбейтиу жаны бла мадар этиледи.

Мелиорацияны хайырындан ахыр беш жылны ичинде республикада аллай жерлени ёлчеми 30,5 минг гектаргъа кёбейгенди, жаланда былтыр 6,4 минг гектар къошханды. Къырал берген ахчаны (2,5 миллиард сомдан артыкъ) хайырындан элчиле сабанлагъа суу салгъан 66 машина сатып алгъандыла. Аны бла аланы саны энди 346 болады. Ёзен районлада быллай техника ишлеген жерледе (битеуда 73,5 минг гектарда) элчиле бир жылгъа эки кере тирлик аладыла. Кюзлюклени оруп бошагъандан сора, сабанлада мирзеулюк неда силосха жараулу нартюхню неда башха битимлени урлукъларын себедиле. Иш алай къуралгъаны бек иги файда келтиреди.

Битимлиликни игилендирген энтта да бир зат барды, ол – семиртгичледиле. Арт кезиуледе бу затланы хайырланыу ёсе баргъанын да белгилегенди министр. Сёз ючюн, 2019 жылда бир гектаргъа мюлкле аладан 119 килограммын салыучу эселе, былтыр ол 155 килограммдан артыкъ болгъанды. Аны хайыры уа тирлик кёбейгени бла кёрюнеди. Былтыр аны орта кёрюмдюлери, буруннгу жыл бла тенглешдиргенде, уллуракъ болгъандыла. Эл мюлк предприятияла бир гектардан 61,5 центнер мирзеу (+6%), 78,5 центнер нартюх (+13%), 239,9 центнер тахта кёгет (+1,1%) эмда 212,2 центнер картоф (+6%) алгъандыла.

Тирлик иги болурча, сабанланы буз ургъандан къоруулаугъа да тийишлисича эс бурургъа керекди. Республикада 2020 жылдан бери аны бла кюрешген алты жангы пункт ачылгъанды. Энди аланы саны 37 болады. Буздан 481 мингден артыкъ гектар жерле къорууланадыла. Ары къуру сабанла угъай, иели эмда социал объектле да киредиле. Хасан Сижажев билдиргенича, быллай жумушлагъа республиканы бюджетинден жыл сайын кёпден кёп ахча бёлюнеди. Сёз ючюн, 2019 жылда ол 15 миллион сом болгъан эсе, быйыл 40 миллион сом жиберилликди.