Тюненебизни, бюгюнню да кинолада сакълай

Къайдан да махтау бла къайтыучу кинорежиссёр, сценарист Къумукъланы Залимханны жашы Магометни аты республикада, андан тышында да кёп иги клип бла, кино бла байламлыды. Ол, сёз ючюн, 2016 жылда республиканы жамауаты сюйюп къарагъан «Любовь не за горами» деген комедияны, Къулийланы Къайсынны халкъ сюйюп тынгылагъан «Ах, мой Чегем» деген жырыны да клипин ол алдыргъанды. Анга кёре кёп башха къысха метражлы киноланы да авторуду Магомет. Ол санда: «Минги тау», «Бичакъ», «Таулуну къанатлары» дегенлени эм башхаланы да. Ол бюгюн мени ушакъ нёгеримди.

– Киноискусствогъа жолунг къалай башланнганды?

– Школну бошагъанлай, Эл мюлк академиягъа кирген эдим товаровед-экспертге окъургъа. Анда чабакъланы ёсдюрюу, аладан хайыр алыр жаны бла кандидат диссертациямы жазып, аны да къоруулагъанма. Кинодан, башха искусстводан да узакъ эди жолум. Хар не да жашауда билмей, сунмай тургъанынглай болуп къалады. Устазыбыз Дацирхоев Владимир бла Новый Афонда болабыз да, биринчи ол анда сагъынады быллай ишде кесинги бир кёрсенг а деп, баям, мени импровизатор хунерими эслеп. Ызы бла 27-чи каналгъа, ол а Атабийланы Рамазан башчылыкъ этген энчи телеканал эди, адамла керекдиле дегенни эшитип, ары барама. Тёрт айдан чакъырадыла ишлерге. Анда жангылыкъланы да окъуй, «В народ» деген бериуню хазырлайбыз, бир къауум адам болуп. Ол бек сейир, иги заман эди. Алай башланнган эди кино алыугъа жолум.

– Кесинг хазырлагъан рекламаланы да андамы кёргюзтюп башлагъанса?

– Бир кесек заманны «Прайм +» деген реклама агетствода ишлегенме. Асият бла Тимур Пшигошевла чакъыргъан эдиле ары. Ызы бла «Свет» деген аты бла рекламалы, сейир адамла бла тюбешиуле къурагъан журнал да чыгъара тургъанбыз юч жылны ичинде. Хар нени да кесини заманы болады.

– Телевиденияда уа ишинг къалай баргъанды?

– Бир заманда футбол матчла баргъанда, аладан  тюзюнлей  эфирде хапар берип тургъанма. «Голевая передача» деп аты алай эди бериуню. Футболну юсю бла аналитика бериуле да этгенме.

– Юйюрюнгю юсюнден айтсанг эди?

– Юйюрюм уллу, гитче да тюйюлдю, орта юйюр. Атам-анам врачладыла. Атам, Къумукъланы Магометни жашы Залимхан, сабий урологду, дагъыда Адиюх районну администрациясыны башчысы. Ол эки жууаплы жумушну келишдиреди. Анам а, Абайланы Фарида, Нальчикде Геронтология бёлюмде ишлейди. Ол Вольный Ауулда ёсгенди. Юйде юч сабий болабыз. Кичи къарындашым Ислам Севостопольда къурулуш министерствону къуллукъчусуду. Эгечим Диана бухгалтерди. Атам  Быллымда ёсгенди. Ыннам Думанланы Лялюша, аны Басхан ауузда кёпле таныйдыла, сый да бередиле, сабий садны таматасы болуучу эди. Эки жанындан да къартларыбыз устазладыла.

– Алай болгъаны санга жарагъанды деп айталлыкъмыса?

– Жарамай а! Адабият, математика билимден сора да, ала бизни элде жюрюген не тюрлю жумушха да юйретгендиле.

– Сора атха да миналлыкъса, малгъа да къараяллыкъса?

– Хау, мал кюте, ийнек сауа, мал аш хазырлай, ала тургъан жерни ариулай да юйреннгенбиз. Элде болсакъ, ыннабыз бизни сагъат алтыда уятыучу эди. Эринирге заманыбыз болмагъанды. Бюгюн мен къартларыма бек ыразыма. Жашауда ала юйретген затла манга бек жарайдыла.

– Магомет, жырлагъа сен этген клипле эсде бек къаладыла. Чыгъармачылыгъынгы ол жаныны юсюнден айтсанг эди. Кёпмюдюле ала?

– Аз да болмазла, ким биледи, къалай санаргъа керекди аланы. Эллиден атлагъанды санлары. Биринчи Марияна Барагуновагъа этген эдим бир къауум клип. Андан сора Айдемир Мугу, Анжелика Начёсова, Моника Назарян, Москвадан, Тюркден, Сириядан, Иорданиядан да келгендиле заказла.

– Сен аланы сюжет ызларын кесингми къураса?

– Хау. Аны башхагъа ышаналмайма.

– Социал сетьледе саналгъанына кёре, сени клиплеринге 15-20-40 минг адам къарагъаны да болады. Ол сени къууандырамыды?

– Мен жыргъа, аны айтханны ишине да багъа салмайма – аланы къараучугъа жууукъ этгенди мени борчум. Тынгылы этсем, къууанама.

– Ташлы-Таланы «Ийнар» ансамблине деп, сен эки аламат клип этгенсе, кёп ыразылыкъ сёз да эшитген болурса. Бу арт кезиуде этген ишлерингден къайсын айырып айталлыкъса?

– Баям, ол «Ах, мой Чегем!» деген жыргъа этилген клипди.

– Керти да алайды, ким да сюйюп тынгылайды анга. Ол Къайсынны юсюнден эсе да, Малкъарны тарыхыны бетиди. Къалай эсинге тюшгенди аллай сюжет ыз салыргъа ары?

– Эки-юч жыл мындан алгъа Атмырзаланы Элдар келген эди мени излеп, жырын да хазырлап. Андан сора туугъанды ол клип. Кеси да, кёргенле суннганча, къуру мында угъай, Москвада да алыннганды. Ма ол атны къарда батып баргъан сценасы.

 «Любовь не за горами» деген толу комедия кинону сценаристи, режиссёру да сенсе. Анда  Москвада жашап, ишлеп тургъан юч жаш Кавказгъа интернетни  сетьлеринде кёрген къызны излерге келедиле… Къыйынмы эди ол ишни этген?

– Не кинону да къыйынды алдыргъан бусагъатда. Болсада, кимге сёлешген эсем да, манга угъай деп бир адам айтмагъаны уа къууандырады. Кинода бек белгили адамла да ойнайдыла. Сёз ючюн, Николай Валуев, Наталья Рогозина. Ала менден сом гонорар кёрмей, хо дегенлери кёп затны багъасын тутады. Андан сора да, анда башха жаш адамланы араларында чемпионубуз Тюменланы Альберт  да, белгили комик артист Аслан Бижоев, жырчыла Дима Билан, Эмин Агаларов  да бардыла. Фильмни Якутияда, Калининградда, мында да алдыргъанбыз. Бюгюн аны Россейни бла СНГ-ны къыралларында къайда да сюйюп кёргюзтедиле.

– Андан сора уа иги жетишимге къайсы ишлеринги санайса?

– Россей-тюрк драманы сценарийин жазгъанма. «Бичакъ», Малкъондуланы Ахматны «Минги тау» деген симфониясына кёре къысха фильм, Жаникаланы Эльдарны «Аманат» деген жырына клип, «Юйде» деген аты бла миллетибизни къурулушчулукъ хунерин ачыкълагъан къысха метражлы фильм…  Муратларым да кёпдюле алда.