Тау халкълада къарындаш деген атха тийишли болуу уллу намысды

 Нек эсе да, шёндю эр кишиле бир бирлерине: «Къарындаш», - деп сёлешедиле. Ол не бла байламлыды? Тау халкълада къарындаш деген атха тийишли ким болгъанды? Къысха статьяда бу соруулагъа жууапла берирге сюеме.

Къанлы къарындашлыкъ

Ахыр кезиуде эр кишиле бир бирлерине «къарындаш» деп сёлеширге ёчдюле, къан жууукълукъ жокъ эсе да. Баям, бу тёре ислам терен сингнгени бла байламлыды. Муслийманла бир жамауатдыла, Аллахутала бизни биригирге юйретеди. Алай эсе уа, исламны тутханла бир бирлерине къарындашла эм эгечледиле.

 Алай шёндю уа диннге, миллетге да къарамай айтылады бу сёз. Бютюнда уа ачыуланнган, даулашхан кезиуде къошадыла аны – хыликкя этгенча. Алай тау халкълада къарындаш деген атха тийишли болуу уллу намысха саналгъанды. Жаланда антлы, кёп кере сыналгъан нёгерле болгъандыла бир бирге къарындашла.

Халкъда жюрюген тёрелеге кёре, эки антлы нёгер къанда ант берселе, къарындашлагъа саналгъандыла. Ала къама бла къолларына жара салгъандыла, тамгъан къанны жыйып ичгендиле. Аны бла бирге уа Аллахуталаны аллында къарындашла болургъа ант бергендиле.

Жолоучу барон Ф.Ф. Торнау энтта быллай тёрени юсюнден жазгъанды: «Эки жаш адам къадарларыны ахырына дери шуёхла болургъа, къарындашлыкъ жюрютюрге сюйселе, жашладан бири экинчисини анасыны (неда юй бичесини) ёшюнюне юч кере эринлери бла тиеди. Андан сора ала бир бирге жууукъ болгъанларына саналады…».

Барон Торнау кеси да аллай тёрени толтуруп, аны Кавказда жолоучулукъда ашыргъан   Багры бла къарындашлыкъны тохташдыргъанды. Аны сютлюк анасы Багрыни юй бийчеси болгъанды.   Сёзге, быллай тёре къанлы дертни да тохтатханды. Мурдар ёлтюрген эр кишини анасыны неда юй бийчесини ёшюнюне тийсе, къан жууулгъаннга саналгъанды.  

Шуёхлукъ тот болмайды

Кавказны тинтиучю Ковалевский да кёргенди къарындашлыкъ тёрени. Ол жазгъаныча, эки жаш адам кюмюш ахчаны суугъа атхандыла эмда экиси да аны кезиу-кезиу ичгендиле. Кюмюш а тот болмазлыкъ нёгерликни белгисине саналгъанды.

Башха тёрелеге кёре уа, ант берген бла бирге, къарындаш болгъанла къамичи бла жерге ургъандыла. Ол а сёзлерини къатылыкъларыны, антларына кертичиликни белгисине саналгъанды. Дагъыда аталгъан къарындашла сёзлерини кертичиликлерине шагъатлыкъгъа сауутлары неда кийимлери бла алышыннгандыла. Сауут а кавказлы эр кишиге артыкъда магъаналы болгъаны, аны нёгерге окъуна санагъанлары белгилиди.

Былай тохташдырылгъан къарындашлыкъ къуру сёзледе сыналмагъанды. Къанлы нёгерле душманнга къажау бирге сюелгендиле, мамыр жашауда уа бир бирге юй жумушлада болушхандыла, къыйын ишлени бирге толтургъандыла.

Нёгерликге кертичилик артыкъда магъаналы болгъанды. Антын бузгъан сыйын тас этгенди. Керти шуёхну, къууанчда бла бушууда, къыйынлыкълада бла сынаулада билеклик этерик къанлы къарындашны тапхан къыйынды. Аны ючюн а таулула нёгерликни сатханны душмандан да ачы кёргендиле.

Алай бюгюн а къарындаш деген сыйлы ат таныгъаннга бла билмегеннге, халкъда хурмет берилгеннге бла намысы жюрюмегеннге аталгъаны бу сыйлы, даражалы атны учуз этгенди дерчады.