Календарь событий

Малкъар поэзия  айтхылыкъ поэтлери бла белгилиди.  Аланы араларында  халкъ айырып сюйген эки инсан барды – Къулийланы Къайсын эм Гуртуланы Берт.  Аланы чыгъармалары  школ программагъа киредиле, андан сора да, лирикаларын бла прозаларын  бийик билим берген  учреждениялада да окъутадыла (КъМКъУ-ну малкъар тил бла адабият кафедрасында).

Батчаланы Мусса 1939 жылда Кумуш деген къарачай элде туугъанды. Анда жашагъанды. Къарачай-Черкес къырал педагогика институтда окъугъанды. Жазыучулукъ ишин эртте башлагъан эсе да, китаплары уа эсли болгъанда басмаланнгандыла.

Халкъыбызны шыйыхы Мечиланы Кязимни жашау, чыгъармачылыкъ да жолларына атап, Къулийланы Къайсын атлы  Малкъар къырал драма театр 1965 жылда «Жаралы жугъутур» деген пьесаны салгъан эди. Аны автору КъМР-ни сыйлы артисти эм драматург Маммеланы Ибрагим болгъанды.

Быйыл республикада  "КъМР-де жангычылыкълагъа юйретген ара" деген социал проект  ишлеп башлагъанды.Ол жашаулары келген адамланы  шёндюгюлю компьютер  технологиялагъа юйретиуге бурулупду.

Къабарты-Малкъарда  «Демография» миллет проектни чеклеринде  «Тамата тёлю» деген  республикалы проект  бардырылады.

РФ-ни Пенсия фондуну республикада баш управлениясындан арт кезиуде аманлыкъчыла адамланы алдатыуну жангы амалын хайырланып тебирегенлерин эсгертедиле.

Кёп болмай санларында къыяулары болгъан эмда ауруулу сабийлеге болушлукъгъа  Нальчикде  Профсоюзланы къаласында  акция бардырылгъанды. Аны Залим Алакаев башчылыкъ этген   "Жандауурлукъну макъамлары" деген фонд  къурагъанды. 

Зезаланы Алексейни жашы Марат бла мен биринчи кере Къабарты-Малкъар къырал университетни Малкъар маданиятны арасында тюбешгенме. Арыкъсыу, орта бойлу, хыбырт жаш. Хыбырт деп, аны аманлап угъай, хар затха  терк узалгъаны, къолуна алгъан жумушну тынгылы  эм лакъырда, чам эте тамамлагъаны ючюн айтама.  Ол  араны  музейинде  болгъан кийизни, урчукъну, къысхачны, бешикни, дагъыда малкъар халкъны къолунда эртте заманлада жюрютюлген кёп башха затланы юслеринден сейирлик эм толу хапар айта эди.

Нальчикде  полициячыла бла жамауатны келечилери жюз юйюрге сабийлерин школгъа хазырларгъа болушхандыла. Битеу школ кереклери ичлеринде болгъан  портфельлени къыйын жашау болумгъа тюшген 130 сабий алгъанды.

Толгъурланы Бекмырза, жаннетли болсун, бир да болмагъанча огъурлу, миллети ючюн къайгъыргъан, аны адет-тёрелерин иги билген, ала сакъланыр ючюн къолундан келгенни аямагъан аллай адам эди. Кёпню билген, кёпню ангылагъан киши болгъанды. Малкъар эллени, тауланы, сууланы  таурухларын да иги билгенди.

Геронтодиетология - ашны тюз хайырланыуну болушлугъу бла къартайыуну профилактикасы бла кюрешген илмуду. Ол азыкъны аяулу эмда тюрлю-тюрлюлери болурча, аз-аздан, тап файдаланыугъа тынгылы эс бурууну белгилейди. Адамны жыл саныны ёсе барыуу бла аш орун-чеги трактны амаллары азаяды, ичге баргъан ашны уллу ёлчеми, калориясыны кючлюлюгю адамны чархында тюрлю-тюрлю процесслени къыйыннга айландырады эмда бузады.

«Каникулланы - Жамауат совет бла бирге» деген акция андан ары бардырылады. Россейни МВД-сыны Черек районда бёлюмюнде къуллукъ этгенле аны жамауат советини секретары Жаболаны Жабраил бла бирге Къашхатауда кёп сабийли юйюрню жокълагъандыла, деп билдиргендиле КъМР-де МВД-ны пресс-службасындан.

Терк районда кёп эллени жери, кюн да иги болгъаны себепли, харбыз ёсдюрюу бек файдалы ишге саналады. Муниципалитетни администрациясындан билдиргенлерича, аграрийле быйыл аны 150 гектарда ёсдюредиле.

Таматаладан къалгъан эски затлагъа къарай, бир башха дуниягъа тюшгенча, сейирге къаласа. Сёз ючюн, бусагъатда кёп жаш адам  агъач  кюбюрчюкде не болгъанын билмейдиле – анда уа тигиучю машина сакъланып турады.

Белгилисича, быйыл биринчи июльдан башлап  бизни къыралда  къурулушда борчлу халда эскроу-счётла  сингдирилгендиле. Ол не болгъанын КъМР-де Кадастр палатаны юридический бёлюмюню башчысы Залина Кумыкова ангылатханды:

Тюкенде  алгъан товарлары ючюн  Сбербанкны карточкасы бла тёлегенле  ызы бла,  керек болса, кеси счётларындан ахчаны кассадан  тешерге боллукъду. Финанс махкемени  Къабарты-Малкъарда бёлюмюнден билдиргенлерича, бу амал РФ-ни 76 регионунда, кеси да ол тийреледе банкоматла болмагъан узакъ неда адам аз жашагъан элледе сингдирилгенди.

Буруннгу заманладан келген хапар. Ёзен элледен биринде гудучулукъ къаты жюрюгенди дейдиле. Эрттенликде отлаугъа кетген мал, къатында иеси неда малчы болмаса, тас болуп, ызына къайтмагъанды. Элде уллу жарсыуладан бири эди ол.