Календарь событий

05 апреля 2019

Ана тилни ачыкъ дерслери

Алгъаракъда Огъары Жемталаны орта школуну мекямында «Ана тилим – жаным-тиним, мени дуниям» республикалы эришиулеге къатышыр ючюн жумуш бардырылгъанды. Анга устазла, школчула къатышхандыла.
Бардырыллыкъ ишге къараргъа уа КъМР-ни билим бериу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну бёлюмюню таматасы Ахайланы Лариса, Черек муниципал районну администрациясыны башчысыны экинчиси Байсыланы Харун, районну билим бериу управлениясыны таматасыны къуллугъун толтургъан Тереза Эфендиева, Элбрус районну билим бериу управлениясыны келечиси Толгъурланы Пилжан эм башхала болгъандыла.

Борчлары - болушлукъ излеген адамлагъа деп жарашдырылгъан миллет проектлени къураугъа себеплик этиу

Россейни Пенсия фондунда Жамауат советни жыйылыуунда Социальный жалчытыуну бирикдирилген къырал информация системасын (ЕГИССО) айнытыуну амаллары сюзюлгендиле. 
 

Буз къаяланы арсланы

Белгили альпинист Михаил Хергиани туугъанлы быйыл 84 жыл болгъанды

Ол Сванетияда туугъанды. Жашчыкъгъа юйюрлеринде буруннгулу ат атайдыла –Чхумлиан деп. Алай  альпинист шуёхлары уа анга Миша дегендиле. Битеу дунияны спортсменлери да аны бу ат бла таный эдиле.
Манга уа аны юсюнден  белгили къаячы тиширыуубуз Холамханланы Тамара бла спортну сыйлы устасы Эдуард Римм хапар айтхан эдиле. Бюгюн мен сизни аланы эсгериулери бла шагъырей этерге сюеме.

«Фахмулу сабийни айнытхан къыйын ишди»

Фахмулула бизни арабызда жашайдыла, алай жашырынлыкъда турадыла. Кёбюсюнде не ата-анала неда устазла алларында аллай сабийле болгъанларын сезмейдиле. Керти да, ол къауум школда орталыкъ неда андан осалыракъ окъуучулагъа саналадыла, кёбюсюнде  биргелерине жашагъанла эм окъугъанла бла келишалмай, къыйын къылыкълыдыла. Ол тема бла байламлы медицина илмуланы доктору, профессор Теммоланы Лейла  бла ушакъ этгенбиз.

Маданиятны жамауатха жаяргъа базыннганла кеслери да бийик культуралы болургъа борчлудула

Сахна культура деген ангылам бусагъатда унутулуп къалгъанчады.  Нек дегенде аны  баш тапкасында орунну искусствону хайыры бла ахча ишлерге сюйгенле бийлегендиле.  Ол, былай алып къарагъанда,  санагъатха (ремесло) ушап къалгъанды.  Буруннгудан келген  маданиятны магъанасы  жарыкъландырыуда,  юйретиуде болмай,  асламланы  кёллерин кётюрюуде,  жамауатны оюмуна эс бурмагъанлай, аны кесини жорукъларына бойсундурууда, сахнада кеслерин гяпчилеча жюрютюп, аны ючюн ырысхы жыйыуда эсе, аны къыйматы къалмайды. Алай ол  бусагъатда шоу-бизнесчилени уллу жарсытамыды да?! 

Шуёхлукъну, чомартлыкъны, насыпны да байрамы

Бу кюнледе «Ариулукъ эм чомартлыкъ дунияны палахдан къутхарырла» деген проектге кёре «Нальчик - насыпны  налы»  деген 6-чы  халкъла аралы артий конкурс бардырылгъанды. Аны Дуния артий комитетни Шимал Кавказда представительствосу къурагъанды. Ол кеси да   2019 жылда ЮНЕСКО-ну программасына  киргенди. Анга Россейни кёп регионларындан сора да, Абхазиядан, Армениядан,  Африкадан , Египетден, Индиядан, Пакистандан, Сириядан, Туркменистандан да  чыгъармачы  коллективле эм жырчыла къатышхандыла.

Нальчикден тюзюнлей Стамбулгъа

Тюркню  Onur air  авиакомпаниясы  Нальчикден тюзюнлей Стамбулгъа рейс ачханды. Биринчи самолёт 21 апрельде Стамбулдан бери учарыкъды, ызына уа 22 апрельде къайтырыкъды. 180 адам сыйыннган  Airbus A320 ыйыкъгъа эки кере учарыкъды. Сурам болса,  шабат кюнде да бир рейс боллукъду.

Ата журтха сюймекликни эмда кишиликни шагъатлары

Уллу Хорламны - 74-жыллыгъына

Ючгюл письмола. Фронтдан учуп келген къанатлылагъа ушайдыла ала. Къалай ашыгъып, тынгысыз болуп сакълагъандыла аланы хар юйде, хар юйюрде.

Губула тирилген кезиу башланады

Быйыл мартны  ал кюнлеринден башлап  губула къабып  республиканы медицина учрежденияларына 21 адам келгенди, деп билдиргендиле Роспотребнадзорну КъМР-де бёлюмюнден.
Бизни республика кърым геморрагия безгек (КГЛ) жайылыргъа къоркъуулу жерге саналады. Ол саулукъгъа уллу заран салгъан, бирде ёлюмге да келтирген аман аурууду. Кёбюсюнде ол  губу къапхандан сора жугъады,  алай къуртну къол бла эзгенде да хата жетерге боллукъду. 
Озгъан жылны эсеплей айтханда, профилактика ишлени хайырындан республикада губуланы эм тири кезиулеринде ол ауруу тюбемегенди.

Электрон кабинетни хайырланнганланы саны 11 миллиондан атлагъанды

Россейни Пенсия фондунда электрон кабинет ишлеп башлагъанлы ауукъ заман ётгенди. Адамлагъа таплыкъгъа ол дайым жангыртылгъанлай турады. Жангыз да былтыр анда 13 жангы сервис ачылгъанды, аланы асламысы фондха тюрлю-тюрлю тёлеулени тохташдырыр ючюн хайырланыладыла.

Жютю чамны, масхараны, кюлкюню да байрамы

РФ-ни халкъ артистлери Али Тухужевни эмда Куна Дышекованы атлары бла жыл сайын бардырылгъан комедия жанрны артистлерини Шимал Кавказ фестивальлары бу жол да, тёреде болуучусуча, апрельни ал кюнюнде Нальчикде Музыка театрны  мекямында къараучугъа эшиклерин ачханды. Эм алгъа жыйылгъанла Алини бла Кунаны театргъа жоллары къалай  бла башланнганыны юсюнден эшитирге онг тапхандыла.

Борчлары болгъанланы мюлклерине арест салгъандыла

Кёп болмай налогла службаны келечилери бла бирге  сюд приставла кёп заманны ичинде   налогларын   тёлемей    тургъанланы  арасында рейд бардыргъандыла.   

Усталыгъында барысындан да кючлю болгъанын кёргюзтгенди

 КъМР-ни От тюшюуге къажау-къутхарыу къырал службасында «Газны ууундан эм тютюнден бек иги къоруулаучу» деген конкурс бардырылгъанды. Ол от ёчюлтюучюлени сынауларын игилендирир, профессионал билимлерин кючлер мурат бла къуралгъанды. Конкурсантлагъа теорияны къалай билгенлери бла бирге аны ишлеринде къалай хайырланнганларын да кёргюзтюрге тюшгенди. 

КъМКъУ-да Битеуроссей илму конференция ётерикди

Къабарты-Малкъар къырал университетде «Жаш алимлени къыйматлы, жангы проектлери» деген VIII битеуроссей илму конференция ётерикди. Анга студентле, аспирантла эм жаш алимле къатышырыкъдыла, деп билдириледи вузну сайтында.
- Конференция: физика, математика эм информация, химия,  материалланы юсюнден илму,  биология, экология, медицина, информациялы технологияла, эсеплеучю техника, машиностроение, инженер механика бёлюмледен къураллыкъды. Аны чеклеринде 2018 жылда «Жаш тёлю илму-инновациялы конкурсха къатышхан» (У.М.Н.И.К. 2018)  программагъа кёре ахча саугъагъа КъМР-ни жаш алимлерини арасында эм иги инновациялы проектлени  конкурсу бардырыллыкъды.  Анга 18-30-жыллыкъла, ол санда студентле, аспирантла эм жаш алимле, къатышырыкъдыла.
 

Эл мюлкде ишлегенлеге – къырал болушлукъ

КъМР-ни Парламентини Аграр политика, экология, табийгъатны хайырланыу эм жер халла эмда Социальный политика, урунуу эм саулукъ сакълау комитетлерини кенгертилген жыйылыуунда республиканы эл мюлкюнде ишлегенлени социал-экономика излемлери бла эркинликлери къалай сакъланнганлары сюзюлгенди.
Анга законла чыгъарыучу органны спикерини орунбасары Михаил Афашагов, КъМР-ни Башчысыны бла Правительствосуну Парламентде эм сюд органлада келечиси Мадина Дышекова, депутатла, толтуруучу эм жер-жерли власть органланы, сейирлери болгъан башха ведомстволаны келечилери да къатышхандыла.